Madamas e galáns á procura do “Interese Turístico Nacional”

Que Galicia ten moito que dicir en cuestión de celebracións volveuno demostrar onte o Entroido de Cobres durante a charla coloquio “Madamas e galáns á procura de ser Festa de Interese Turístico Nacional”, organizada por Faro de Vigo en colaboración coa Deputación de Pontevedra.  

Unha oportunidade única para achegarse á historia e ás singularidades desta festa ancestral que contou coa presenza do deputado de Cultura de Pontevedra, Jorge Cubela; o alcalde de Vilaboa, César Poza; o presidente e a tesoureira da Asociación Cultural de Cobres, Martín Duarte e Lidia Peleteiro; ademais da presenza do director Xeral e o director Comercial de Prensa Ibérica Galicia, Juan Carlos Da Silva e Pedro Costa, respectivamente. 

Seguro que nos atopamos no 2025 como Festa de Interese Nacional, pero antes: temos por diante o Entroido de Verán, que terá lugar o 13 de xullo: Alí nos vemos. Non faltedes!

O Entroido de Cobres, gañador incuestionable na categoría de Turismo dos II Premios Pardo Bazán no País das Rías, volveu repetir deste xeito boas sensacións durante a terceira e derradeira charla coloquio dos galardóns, celebrada nesta ocasión na casa da Cultura do concello de Vilaboa. 

Unha cita na que se reivindicou a importancia de que familias e veciños sigan implicándose para manter vivo este evento que, con 3.000 asistentes na súa última edición, aspira a converterse na primeira festa de Entroido da provincia coa catalogación de Festa de Interese Turístico Nacional, distinción honorífica que o concello solicitou o pasado mes de setembro.

Vilaboa pide que el Entroido de Cobres sea fiesta de interés turístico nacional

“Estou seguro de que se logran esta declaración na que tanto están traballando vai ser moi fermoso e por iso queremos comprometer aquí o apoio da Deputación de Pontevedra”, expresou o deputado de Cultura, Jorge Cubela, durante a súa intervención na mesa redonda, na que tamén quixo poñer en valor o feito de “que haxa unha asociación con xente moza que recolle o guante da xenerosidade dos seus avós e os seis pais, que foron os que permitiron que esta festa chegará ata ano 2024”. 

No mesmo senso expresouse o alcalde de Vilaboa, César Poza, encargado de dar a benvida á mesa redonda na que ensalzou “o ben inmaterial máis prezado de Vilaboa, un sentimento puro que solo sabe o que é quen o vive”. “Xa vai sendo hora de dar ese pasiño no que todos estamos inmersos para que esta festa sexa declarada de Interese Turístico Nacional”, despediuse o rexedor, disposto a ir ata ao mesmísimo Grand Prix para lograr este obxectivo. 

Os Premios Emilia Pardo Bazán recoñecen o liderado feminino

“O Entroido aquí e familia”

Cultura, artesanía e tradición; e tamén turismo, economía e futuro; uníronse deste xeito onte en Vilaboa nunha cita na que puidemos coñecer de preto o Entroido de Cobres, que leva connosco desde o século XVIII como mínimo, e que segue a crecer cunha cada vez maior proxección tanto na nosa comunidade como alén das súas fronteiras. 

Durante o evento non pasou desapercibida a tradicional Corrida do Galo, acto principal do Martes de Entroido, como tampouco as danzas e a vestimenta das súas personaxes máis emblemáticas: os tradicionais maiordomos, madamas e galáns, que nos deixaron abraiados con curiosidades como o peso dos seus chamativos traxes.  

“Todo o que vedes é feito a man polas mulleres do pueblo. Leva arredor dun ano de traballo ter o traxe completo”, explicou Martín Duarte desde a Asociación Cultural de Cobres, que describiu como, entre os gorros e o peitoril, súmanse uns 7 quilos de peso cos que cada figura baila durante os catro días. 

Moito esforzo e traballo ao longo do ano que non se ve, pero que tamén conta é moito, en palabras de Lidia Peleteiro, quen quixo ensalzar como “en Vilaboa, o Entroido é familia”. “Sen as familias que apoian aos nenos e nenas que queren ir ao Entroido; sen as persoas que se implican na elaboración dos traxes, que dedican o seu tempo a ensaiar… que mesmo se lesionan, o Entroido non podería continuar”, dixo Peleteiro para agradecer á colaboración de todos os implicados e espertando de forma espontánea os sentidos aplausos do público. 

Unha festa única, singular e colorida que foi pasando de pais a fillos a través da transmisión oral e que ilustra como poucas a importancia de que todos colaboremos para manter vivas as nosas tradicións e a nosa cultura, que son o noso legado, a nosa memoria e a nosa identidade, e as dos nosos nenos. 

Seguro que nos atopamos no 2025 como Festa de Interese Nacional, pero antes: temos por diante o Entroido de Verán, que terá lugar o 13 de xullo: Alí nos vemos. Non faltedes! 

Unha das celebracións máis vistosas de toda a provincia

Madamas e galáns levan a festa de casa en casa nun evento que atopa na Corrida do Galo do Martes o seu acto principal

Nas beiras da enseada de San Simón mantense vivo un rito que se remonta ao século XVIII e que reflicte a importancia da transmisión das tradicións de xeración en xeración. O espírito das veciñas e veciños do concello de Vilaboa non deixou morrer o afamado Entroido de Cobres, declarado Festa de Interese Turístico de Galicia en 1999 e agora suma e segue, a piques de dar un paso máis ao aspirar a converterse en Festa de Interese Turístico Nacional. 

Tal e como recolle a Deputación de Pontevedra en Turismo Rías Baixas, na zona coñecida como Cobres, formada polas dúas pequenas parroquias de Santo Adrán e Santa Santa Cristina, perdura deste xeito unha das celebracións máis vistosas da provincia. Segundo escritos da época, tradicionalmente era denominado Antroido dos Cobres, pero a súa orixe aínda non está clara.

“Madamas” e “galáns”

Crese que, como símbolo de riqueza e posición social, as familias adiñeiradas engalanábanse durante os días que duraba o entroido para percorrer a zona. As persoas solteiras vestían os seus traxes con orgullo e representaban as súas familias. 

Estas son as famosas personaxes coñecidas como “madamas” e “galáns” que, ano tras ano, enchen de colorido e ritmo as parroquias de Santa Cristina e Santo Adrán, en Vilaboa. Cos bailes, a música e a popular Danza dos Cobres van de casa en casa levando a festa. Normalmente estas fan un donativo para poder seguir cos festexos, e canto máis xeneroso sexa, maior algarabía!

No Entroido de Cobres prodúcese unha representación das distintas clases sociais e isto evidénciase fundamentalmente na vestimenta. Deste xeito, primeiro están os “aldeáns”, traballadores humildes e vestidos de distintos oficios; a continuación atópanse “os de branco”, que portan roupas sinxelas, con menos cores e abelorios; e por último, encabezando o grupo, están as “madamas” e “galáns”, vestidos con total pulcritude, con roupa branca cuberta por encaixes, cintas de cores, abelorios, xoias etc. Destaca o seu grande e vistoso chapeu feito a man, cuxas cores, brillos e flores o converten no centro de todas as miradas. Este chega a pesar entre 6 e 8 quilos, e dedícase polo menos medio ano de traballo para mantelo así de vistoso.

Catro días de festas

Durante os días de festa, de sábado a martes, pódense ver charangas e grupos de música tradicional das Rías Baixas. O último día ten lugar un dos momentos máis esperados: a tradicional Corrida do Galo, unha serie de xogos populares na praza da casa da cultura de Riomaior. Para finalizar o día aparece o “predicador”, unha personaxe que non revela a súa identidade e que critica os acontecementos que tiveron lugar na zona durante o ano.