Xornalismo de noso

Desque Juan Compañel instalou en 1856 a imprenta na rúa Real, sob protección dos Chao de intachable posición republicana, Vigo foise converter na capitalidade do Rexurdimento literario. Alén dos libros -sendo Cantares gallegos (1863) de Rosalía un estralo luminoso na noite literaria-, velaí a emerxencia da prensa comprometida no eixo nacional e social con vontade de perdurabilidade. Os xornais dos 40, redactados por provincialistas militantes da Revolución de 1846 (Faraldo, o primeiro e o mellor), defínense por unha traxectoria efémera mais de forte calado ideolóxico. Compañel e mais os Chao recuperaron ese contido pero artellando un proxecto sólido, con viabilidade económica e enorme expansión xeográfica, mesmo tras as fronteiras.Logo do aninovo do 56 aparecerá "La Oliva" na realísima rúa. Mais foi perseguida, multada, censurada e prohibida polo Goberno conservador; de aí que no 57 mudase o nome por "El Miño". Compañel, Chao e Murguía de Castro rebélanse contra a ruda adversidade; non se achican nin aceptan a desesperanza como escusa para estomballarse en sofás de casas burguesas (e ben que podían facelo). Esta xente constrúe un discurso político-ideolóxico nutricial do nacionalismo galego. Até 1873 (ano da I República) escriben, imprimen e distribúen un periódico de claro ánimo republicano e marchamo nacional. Son a voz do Rexurdimento.Compañel acepta un cargo político da nova República que o despraza a Ourense. A súa marcha supón a fin do xornal. Mais as máquinas mercaraas Miguel Fernández Dios para de inmediato darlle continuidade sob nome "La Concordia", converténdose no primeiro diario de Galiza. Outra razón que afortala esta tese capitalina de Vigo nas letras galegas.

O periodismo vigués medrou. A prensa obreira toma as factorías, a labrega as congostras. Aparece o "Galicia" de Paz Andrade, a disposición do nacionalismo organizado; ou a prensa deportiva en claro ascenso, cun nacente Celta de Vigo.

Mais será "El Pueblo Gallego" (1924), canda FARO DE VIGO, quen marque este período prebélico. Aquel naceu coa Liga de Defensores de Vigo, que tamén adquire a mencionada La Concordia. Durante anos publican ambos (El Pueblo, matutino; La Concordia, vespertino) até fundírense nun só. En 1927 Manuel Portela Valladares faise propietario e director d´"El Pueblo".

A liña editorial era cuspidiña á de "La Oliva", coas diferenzas de seren épocas distintas e distantes. Pro a cuestión nacional e mais o progresismo enchoupa as páxinas. Mírense os colaboradores: Castelao, Johán Carballeira, Ánxel Fole, Carlos Maside, Álvaro Cebreiro, os Villar Ponte, Otero Pedrayo, Blanco Torres, Lustres Rivas, Bóveda ou Fernández Mazas.

Esta orientación escúlpeaa Portela, que morrerá exiliado en Francia coñecedor de que "El Pueblo Gallego" era entón un órgano do feixismo español dirixido por Jesús Suevos, pronazi de pura cepa. O legado intelectual escrito nas súas páxinas antes da guerra ardeu. Onde hoxe se sitúa o Colexio de Arquitectos, tras da tasca do Elixio, estivo esta publicación que honra a tradición periodística de Vigo.

José M.ª Castroviejo, irmán da escritora Concha exiliada logo da guerra, dirixiu o xornal durante os anos centrais do franquismo. Malia os íntimos vencellos co feixismo, mesmo denantes da guerra, Castroviejo interesouse pola alma galega abeirado a Cunqueiro. Ambos patrocinaron fábulas, lendas, contos de boa literatura e mellor gastronomía. Del Riego, Seoane ou Paz Andrade, para alén das distancias ideolóxicas, outorgáronlle certo trato e recoñecemento. Xa tras a morte de Franco, os medios dependentes do estado foron desaparecer; é así como, en 1979, chega á fin a vida d´"El Pueblo Gallego".

Nós debemos comprender como a pólvora finiquitou unha tradición periodística encetada en 1856. Vigo erixiuse durante ese tempo na referencia do país como o foi no combate obreiro. Estes son elementos vertebrais da identidade viguesa, da imaxe da cidade e do seu alento. Sobre eles fíxose a urbe, pois Vigo é tanto asfalto e ferro, como tinta e papel. Esa é a imaxe que eu teño da miña cidade, e non outra.

Suscríbete para seguir leyendo