Benvidos ao parque

Ofreceron os diferentes medios cumprida información da temática durante o pasado Nadal: mentres que a coruñesa Ronda de Outeiro e mais a viguesa A Doblada veñen figurar entre os espazos coas densidades de poboación máis elevadas de España –e, nin que dicir ten, do conxunto do país galego–, velaí que case un 40% da comunidade non pode declarar tan sequera a presenza dun único residente. Ou o que vén resultar o mesmo: un millón de concidadáns de noso habitan –vimos habitar– apenas no 0,5% do territorio. Deste xeito, acontece que o 97% dos 2,7 millóns que conformamos o vello fogar de Breogán, tan só estamos a ocupar un terzo do total da súa superficie; os outros dous deveñen, en consecuencia, baleiros/baleirados. En fin, en toda Galiza os maiores de 64 anos superan –superamos, ademai–, en número aos menores de 20.

Así e todo non constitúe, o galego, un caso singular. Por razóns familiares, coñezo un tanto a provincia de León; en especial a –practicamente desaparecida– zona mineira do Bierzo/Laciana. Pois ben; aínda nestes pasados días de celebracións e de festas, e no medio e medio dun par de cervexas de serán, laiábase deste xeito un aprezado amigo: “Como ben sabedes, traballei na mina desde que era un ‘guaje’. Traballei ata que aquilo se foi escarallar sen remedio; polo visto, o do carbón xa non resultaba rendible... Prometéronos, iso si, que se isto e que se o outro, pero o caso que pecharon as térmicas, e todos a tomar polo saco… Veño de cumprir os corenta e sete. Eu non teño moitos estudos que digamos e tampouco son moi espelido para montar un negocio.Ademais de que cousa o ía montar? Agora, planto unhas patacas, unhas verzas, uns pementos…, atendo as galiñas e mais os coellos… Que vai ser da miña vida?” . Unha pregunta, de certo, en idéntica dirección que aqueloutra que (se) formulaba alguén máis novo ou máis nova –coido que andaría arredor dos vinte e cinco/vinte e sete–, e cara ao final dunha soleada, e xa fría, mañá de outubro, a traballar de camareira nun solitario café bar de Calaceite (Teruel): “…Catro gatos: xa vén Vdes. o que hai. E iso que aínda estamos no mes que estamos… Si; no verán fomos tendo xente, con todo iso que lle puxeron da “Toscana española” e demais… Isto é moi bonito, si, pero logo, cando veña o inverno… quen se achega por aquí? O dono xa me explicou que, de seguirmos así, el vai ter que pechar, e eu nin sequera o o culpo, a cousa non dá para máis… Que vai ser da miña vida?”.

“Será o destino da España baleira transformarse nun gran parque (xurásico)?”

“Si; que vai ser, entón, das vidas desas persoas?”, reiteraron logo, e á súa vez, os dous familiares que estaban canda min en ambas as circunstancias descritas nos parágrafos anteriores. Desde logo, coido que se trata dun inquérito que, acaso, tamén lles fixeron (se fixeron) xa a algúns e algunhas de entre os, sempre moi amables, lectores destas crónicas semanais que hoxe retornan despois da paréntese de Nadal-Reis. Unha interpelación para a cal, tamén moi probablemente, carezan Vdes. –carezamos todos, ao cabo cidadáns e cidadás do común– dunha resposta efectiva. Xa que logo, debo confesarlles que, da miña parte e diante da demanda, non puiden máis que mostrar as palmas das mans e vir compoñer, daquela, un aceno de moi inútil estupor. “E eu qué sei! –acertei, finalmente, a respostar– hai quen fala de agriculturas e gandarías sostibles; outros apuntan cara a un novo turismo ecolóxico; os de máis alá explican arredor de crearen bancos de terras, bancos de casas e bancos de negocios; insisten aínda algúns nas posibilidades das enerxías renovables, coa cousa da biomasa e do aproveitamento da materia prima herbácea e leñosa; teiman, en fin, esoutros na aplicación das novas tecnoloxías…” , “Non estaría mal –retrucáronme–, pero a xente precisa de contar tamén, e para xa, con servizos próximos: sanidade, educación, transporte…”. Coido que chegados a tal punto, pechei os ollos; por un momento, entendo que fun debullar no infinito.

“Ao mellor –irremediablemente, o humor negro viñera apousentar en min–, o que de veras pretenden os que mandan é que todo ese baleiro se transforme en parques; non sei se xurásicos, triásicos ou cretácicos, pero si que parques inmensos onde os turistas de toda Europa e parte do mundo mundial poidan contemplar como os velocirpatores e mais o T-Rex bailan sen parar ‘Get in on’. Qué lle queredes; se hei de ser sincero…”.

Asemade no pasado Nadal, trouxeron a noticia os diferentes medios: eis que unha fundación neerlandesa busca financiar un experimento a grande escala –en Guadalaxara, Cuenca e Teruel– para impulsar a vida silvestre, introducindo nese moi amplo espazo unha clase de gando similar aos antigos uros; isto é, unha sorte de touros enormes que se foron extinguir aló polo século I antes de Cristo. Será tal, pois, o destino a agardarnos? Desde as páxinas de “Nós”, deixounos Castelao aquela formidable cousa súa: eis o pai mariñeiro que acolle no colo un meniño mentres murmura: “As sardiñas volverían se os gobernos quixesen".

Suscríbete para seguir leyendo