Desfacer o xénero

A mostra Alice Austen. Desfacer o xénero presenta no Museo municipal “Quiñones de León” a obra fotográfica da norteamericana Alice Austen (1866-1952). Trátase dun conxunto documental que procede da Alice Austen House de Nova York e que, ademais do indubidábel interese desde o ámbito estético, fornece excelentes exemplos da situación da fotografía nas décadas finais do século XIX e presenta un relato das experiencias máis avanzadas das mulleres nesa mesma altura desde a perspectiva da superación dos roles de xénero.

Estamos perante un auténtico documento de vida que permite enxergar o mundo da autora, da familia e das amigas, coas que partillou afectividade e unha vontade innovadora que cuestionaba as imposicións sociais do seu tempo, nunha traxectoria vital que se desenvolveu na área de Nova York.

O discurso artístico de Alice Austen xorde da relación entre a experiencia vital e creativa e a condición feminina e incorpora á súa obra accións teatralizadas, hoxe diriamos performativas, que ironizan sobre as convencións sociais dos xéneros. As imaxes aluden constantemente a unha muller cuxa acción está condicionada pola ollada do outro mais nunca resignada. Este tipo de traballo, ligado aos movementos feministas de finais do XIX, parte de procesos analíticos e autorreflexivos, que entenden a actividade creativa vinculada a unha intensa dualidade, marcada pola tensión entre a experiencia vital e o seu contacto co contexto sociocultural, aspectos que inciden na escisión persoal como fonte de creatividade.

Alice Austen. Desfacer o xénero

Ver galería

A exposición lémbranos que a utilización das artes plásticas como linguaxe ao servizo da intervención social conta cunha longa tradición na Historia da Arte. Na obra de Alice Austen os procesos de análise e creación ligados ao feminismo e á desmontaxe das estruturas patriarcais desenvólvense desde esta tradición, cunha vontade de transformar a vida, xogando o deporte un papel central nesta conquista da liberdade para corpos e mentes. De feito, Alice Austen creou coas súas amigas e a coa súa compañeira composicións de accións performativas que loitaban contra os estereotipos e as normas, presentando unha pautada retórica da representación, o que transmite unha intensidade especial ás fotografías e deixa en evidencia a sorpresa da propia imaxe.

Tanto nas súas series como nas fotografías realizadas para o libro Bicycling for Ladies -un manual de uso da bicicleta- revélase a posición vangardista da norteamericana fronte á sociedade en que lle tocou vivir. Neste sentido, a situación da muller e dos dereitos dos non heterosexuais conforman un pano de fondo e son factor fundamental e elemento iconográfico constante, aínda que non único.

O efecto de conxunto, pola centralidade do corpo e a identidade feminina, provoca en primeiro termo a reflexión. A representación das mulleres preside a maioría das obras, con manifestas evidencias que serven para afondar no universo feminino e na alteridade como vizosa fonte de vida, de creación. Os silencios, os ocultamentos, as veladuras, que historicamente coutaron o mundo feminino e o homosexual, como materia e fonte de creación autorreferenciada, podémolos aquí percibir e seren cuestionados con toda claridade nunha artista que rebate os modelos sociais dominantes.

• Título: Alice Austen. Desfacer o xénero.
• Autora: Alice Austen
• Local: Museo municipal “Quiñones de León"Parque de Castrelos, Vigo.
• Até o 31 de marzo de 2024

Suscríbete para seguir leyendo