Rochas míticas

Pedra de Abalar e santuario da Barca, Muxía

Nosa Señora da Barca coa Pedra de Abalar.

Nosa Señora da Barca coa Pedra de Abalar. / Arquivo

Non hai vila, aldea ou lugar en Galicia que non conte coa súa pedra máxica e que esta deveña oráculo, propiciatoria da fertilidade, da sanación ou gardiá de tesouros, entre outras moitas posibilidades. Das numerosas que abundan, a Pedra de Abalar de Muxía é unha das máis coñecidas, asociada á tradición xacobea e á cultura popular no Camiño Fisterra-Muxía. E preto do gran santuario mariano da Virxe da Barca.

Rochas míticas

Nosa Señora da Barca. / Arquivo

Pedras abaladoiras existen por outros pagos, como a Bretaña francesa, Escocia ou Gales. Adoitan estar apoiadas gravitacionalmente só en dous puntos, de maneira que se moven –abalan- con relativa facilidade. Pero esta circunstancia fixo que ao longo da historia se convertesen en fonte de ancestrais ritos de iniciación e adiviñación. Xa nun país de rochas que falan, como é Galicia, abundan estas pedras abaladoiras, sendo a de máis sona a de Muxía. A lenda di que as grandes pedras son os restos do barco de granito no que chegou a Virxe para dar ánimos a Santiago na súa predicación polo entón confín do mundo. Nas costas de Muxía e próximos ao santuario mariano están o casco, a vela e o temón do barco da Virxe. É o casco o que se identifica coa famosa Pedra de Abalar, pertencente ao conxunto de pedras oscilantes que poden dispensar todo tipo de venturas ou desventuras. A de Abalar ten un perímetro duns 30 metros, un espesor entre 15 e 30 centímetros, unha lonxitude de 8,70 metros e unha anchura de case sete.Os testemuños sobre o parlamento da pedra son variados. Uns din que abala sempre; outros, que cando quere, e que mesmo ás veces con varias persoas enriba, non se move. Hai ocasións, contan, en que abala soa e entón é premonitoria de desgrazas. Nunha ocasión na que quixeron entrar a roubar no santuario, a rocha comezou a moverse soa, producindo un ruído de tal magnitude que alertou os veciños e fixo fuxir os ladróns. Como pedra mítica que é, a rocha pasou por diferentes vicisitudes ao longo da súa historia. En 1978 un raio rompeuna e un forte temporal moveuna. Arranxárona ata en catro ocasións e aí segue, abalando din que cando quere, aínda que cada vez é máis difícil.

Rochas míticas

Pedra dos Namorados. / Arquivo

Preto está outra gran pedra relacionada co barco da Virxe: a de os Cadrís sería a vela da nave, con amplas virtudes curativas para dores de costas e afeccións reumáticas. Mide case sete metros de longo e sete e medio de ancho, e ten unha oquedade que permite ao devoto deslizarse baixo ela. Prodúcese a curación ou alivio das dores se o fai con fe durante nove veces consecutivas.

Rochas míticas

Pedra do Temón. / Arquivo

Os restos da nave de pedra que trouxo á Virxe a estas costas complétanse coa Pedra do Temón, así denominada pola súa similitude coa peza de goberno do barco en que apareceu María. Moi preto áchase a romántica Pedra dos Namorados, onde os amantes xúranse amor eterno.

E fronte a este conxunto de pedras sacras álzase maxestoso o templo da Virxe da Barca, edificio do século XVIII de estilo barroco e liñas clasicistas, levantado nun espectacular enclave ao pé de mar. O templo sobreviviu a varias desgrazas, como a caída dun raio no Nadal de 2013, o que provocou un incendio que arrasou o interior do edificio relixioso. Dentro do drama, algúns viron un xesto para afianzar as súas crenzas, debido a que se o raio caese no centro da vila, as consecuencias fosen peores para os veciños, tal como opinan moitos.

Reconstruído co tempo, o santuario é un dos principais puntos de referencia da riqueza cultural e histórica de Muxía e centro da romaría da Virxe da Barca, unha festa emblemática que se celebra o segundo domingo de setembro, excepto cando ese domingo é día 8. Entón pasa ao seguinte, que cae en 15. Por iso existe o dito: “A romaría da Barca non baixa de nove nin sobe de quince” (en referencia a ese domingo).

[object Object]

O Camiño de Santiago por esta parte da Costa da Morte está cheo de xoias culturais, obxecto de veneración ao longo dos séculos para os miles de peregrinos que percorren o traxecto ata Fisterra. Os avatares experimentados polo templo da Barca non fixeron senón aumentar o número de devotos que se achegan ata este santuario atlántico, capaz, como demostran os feitos, de sobrevivir a todos os obstáculos.

Neste itinerario cara ao fin do mundo está tamén San Xiao de Moraime, un dos máis esplendorosos monumentos do románico galego. Erixido no século XII, as doazóns de reis axudaron a erguelo no mesmo lugar onde había unha ermida varias veces arrasada, primeiro polos normandos e máis tarde polos sarracenos. Foi tamén o enclave escollido polo conde de Traba para agochar o pequeno Alfonso Raimúndez, futuro monarca, dos xogos de poder propiciados polo segundo casamento da súa nai, Urraca. Espectacular coa súa igrexa e co seu antigo mosteiro, Moraime vai moito máis atrás na historia e garda quen sabe que segredos. Diferentes traballos arqueolóxicos realizados nesta parroquia de Muxía puxeron de manifesto a existencia dun asentamento romano, polo que outros moradores decidiron instalarse aquí antes da chegada dos monxes.

Outro cenobio con pasado que se atopa no Camiño a Fisterra é o de San Martiño de Ozón, que garda no seu interior un dos hórreos máis grandes de Galicia

Suscríbete para seguir leyendo