Chamémolo polo seu nome

O 2 de abril de cadanseu ano, celebramos ó Día Mundial de Concienciación sobre o Autismo (DMCA). A campaña, 2023, ten como obxectivo a sensibilización e concienciación sobre o Trastorno do Espectro do Autismo (TEA), a través do eslogan “Chamémolo polo seu nome”. Mensaxe da Confederación Autismo España, a Federación Autismo Galicia, Fundación Menela e outras entidades, que pon o foco na singularidade (derribar estigmas e falsas crenzas); sentido de pertenza (orgullo fronte ao rexeitamento); variabilidade (iguais, pero diferentes), e garantir a accesibilidade para as persoas con autismo en todos os sectores.

O autismo é unha alteración da neurobioloxía que afecta a configuración do sistema nervioso e o funcionamento cerebral. As causas e a orixe do autismo non están determinadas, a excepción dunha implicación xenética. O autismo é unha condición de vida, non se pode curar, aínda que as súas manifestacións e necesidades cambian en función das distintas etapas do seu desenvolvemento e das experiencias e apoios adquiridos. Dúas áreas fundamentais destas persoas están afectadas, ao longo da súa vida: a comunicación e interacción social e a flexibilidade do pensamento e do comportamento.

Aplicando a incidencia, actualmente aceptada do 1 por 100, 7 millóns de persoas con TEA estarían afectas en Europa, 470.000 en España, 27.600 en Galicia e 3.000 na cidade de Vigo. 4.200 nenos nacerían ao ano con autismo, a idade media de diagnóstico estaría entre 3 e 4 anos e 83.000 persoas afectadas serían menores de idade. O desemprego das persoas adultas con TEA acada o impresionante dato do 90%.

Cada persoa con TEA ten a súa singularidade, dependendo do seu desenvolvemento, dos apoios que poida ter, ou si presenta complicacións asociadas como discapacidade intelectual, epilepsia ou retraso da linguaxe. O autismo non ten ningún rasgo físico diferenciador, só se manifesta polas súas capacidades cognitivas e do comportamento.

"Hay que garantirlle ás persoas con TEA a accesibilidade, en todos os sectores e ter igualdade de acceso ás oportunidades e servizos, adaptados ás súas necesidades e procesamento sensorial"

O sentido de pertenza é reivindicado por unha boa parte do propio colectivo, de cara a pasar da súa exclusión e o das súas familias, poñendo en maiúsculas os seus dereitos e valores. Socialmente as persoas con TEA reclaman aceptación e respecto, afastándose dos mitos e estigmas que aínda hoxe existen ao seu arredor.

A variabilidade (iguais, pero diferentes), do autismo, pasou de un a moitos, e de ser un modelo médico a un modelo social. Velaí polo cal actualmente utilizamos o termo autismo(s). Cadansúa persoa con TEA ten os seus propios intereses, capacidades e necesidades, aínda que compartan un mesmo diagnóstico.

Hai que garantirlle as persoas con TEA a accesibilidade, en tódolos sectores e ter igualdade de acceso ás oportunidades e servizos, adaptados as súas necesidades e procesamento sensorial. Algunhas persoas con TEA poden ter dificultades de relación cos demais, comprensión da contorna ou ter dificultades en determinadas situacións sociais. Tamén poden presentar alteracións no procesamento dos estímulos sensoriais ante determinados sons, luces, sabores, olores ou texturas, ao tempo que sentir fascinación por tocar ou palpar determinadas cousas.

Faise necesario o lanzamento da Tarxeta Europea de Discapacidade, a escala da Unión Europea, que recoñeza ás persoas diagnosticadas de autismo. Un documento oficial que acredite e permita o recoñecemento mutuo da condición de discapacidade, incluindo a tódalas persoas con TEA, en toda a Unión Europea, e que poida aplicarse a tódolos ámbitos dos servizos e os apoios prestados aos cidadáns europeos con discapacidade, garantindo a liberdade de circulación.

*Director xeral da Fundación Menela

Suscríbete para seguir leyendo