Ata que a voz me doa
Os cubos máxicos abundan no mundo. Dende o tornado discírnoos. O de Rubik, para min, de nena, tiña maxia maligna. Nin superdotada nin ordeada, nunca fun capaz de conformalo. Na miña mente, só había e existe caos harmónico.
Agora, de adulta, hai un cubo que me intriga cada noite. É posible que nin sequera teña esa forma xeométrica, pero a min gústame imaxinalo así, perfecto. É o forno do xornal, unha estrutura que lembra ao Centre Pompidou polas súas tuberías de cores, cristal e condutos: a rotativa.
Desde dentro, agóchase entre as paredes. Emporiso, tralo valado exterior do FARO DE VIGOpodes axexala á noite como un misterio da velocidade. É unha máquina vampírica que zuga tinta, silandeira de día e con picos de sinfonía estridente ao escurecer.
Imaxino que na historia do diario, a xente que traballou na rotativa nunca tivo a súa sinatura nas páxinas. Tampouco os repartidores, morcegos da celulosa impresa ao volante. Se o mundo fora xusto, debería haber unha mancheta para elas e para eles.
O decano cumpre en novembro 170 anos cun universo da intelixencia artificial sen regulación que ameaza como Cronos con engulirnos. Todo o analóxico e humano semella estar en risco de desaparición. Xa matino se tomar a pastilla vermella ou azul de Matrix.
This browser does not support the video element.
De momento, prefiro seguir marabillada coa rotativa, unha Mitsubishi de seis pisos de altura con dous cerebros. Un, do 2001 e outro dunha ampliación de 2006. Como un dragón metálico pode cuspir 30.000 xornais á hora, non só de ‘faros’ senón doutras publicacións galegas e portuguesas que imprime.
Os enxeñeiros xaponeses que a instalaron e calibraron tardaron meses en acadalo. Este xigante nipón reemprazou a anterior, unha Uniman, máis lenta e que preparaba menos páxinas en cor.
Esta rematou despezada o ano pasado cansa de agardar por un erro da substituta: a aniquilación no cubo sempre latexa expectante como a araña Shelob de “O señor dos aneis”.
Nesta estrutura, todo é colosal. Unha bobina grande de papel pesa 1.500 quilos –como un todoterreo– e se camiñaras sobre ela estirada percorrerías 24,8 quilómetros, o mesmo camiño que hai pola estrada nacional de Chapela a Pontevedra.
Ignoro cantas viaxes de ida e volta faltan para o momento decisivo da masacre dixital e cantos millóns de empregos restarán só como recordo nos libros de Historia. Mentres chegue, ensaiemos o himno á resistencia combativa e ao sorriso para –como entoa o fado da María da Fé– cantar “até que a voz me doa”.