Parcero: “Se hai dúas figuras que nos unen aos galegos son Rosalía e Castelao”

Para Parcero, que foi presentado por Fran Alonso, editor de Xerais, “non só Castelao, moitos persoeiros galegos merecen unha novela unha serie”. Entre eles, citou a Prisciliano, Exeria, Pedro Madruga, Curros Enríquez, Pardo Bazán ou Concepción Arenal.

O autor inda foi máis alá ao asegurar que “inda está sen escribir a gran novela da emigración galega, do conflito das Malvinas, da historia do mar con atención á caza de baleas...”.

A obra –que transcorre principalmente entre Ons e Bos Aires– preséntanos a historia dun home da policía franquista que recibe o encargo de asasinar a Castelao na capital arxentina.

Ao longo das páxinas –sempre na chave de ficción– acudimos ao discurso “Alba da groria” que Alfonso Daniel Rodríguez Castelao pronunciou o 25 de xullo de 1948 co gallo do Día da Patria Galega e que pecha en si mesmo as aspiracións do nacionalismo galego.

Parcero: “Se hai dúas figuras que nos unen aos galegos son Rosalía e Castelao”

Aclarou o autor que “non está demostrado que Castelao visitara a illa de Ons”, inda que si se cre que recalou no Morrazo para escribir sobre o Cruceiro de O Hío. Non obstante, considera Parcero que tampouco habería que descartar que visitara a comarca.

Non obstante, na novela, Castelao pasa unha tempada en Ons, alfo ficcionado como tamén o é o encargo de que fose asasinado na Arxentina.

Inda así, o autor recalcou que sería totalmente verosímil. De feito, Fran Alonso lembrou o arranque da novela, coa nota real da Dirección General de la Prensa do Goberno de España remitida no 1950 a todos os medios da época con indicacións e advertencias de como tratar a información do seu falecemento. Naquel papel, indicaba que a nova debía ir en páxinas interiores, como moito unha columna para louvalo, literato como humorista ou caricaturista pero non como político galeguista ou independentista e que no caso de que se fixera unha alusión á súa figura política debía engadirse que fora errada e que a confiaban “a la espera de la misericordia de Dios y el perdón de sus pecados”, sen citar “Sempre en Galiza” ou álbum de debuxos sobre a Guerra Civil. No caso, indicaba anota, de non respectar estas advertencias, procederán a un expediente.

Este texto “silenciado durante anos”, lembrou Fran Alonso, ten aparecido recentemente na novela de Suso de Toro “Un señor elegante”; así como en “O baile dos estorniños” de Xabier Quiroga.

O Ons da época

Para describir a Ons da época, explicou Parcero que se valeu de bibliografía como a obra de Staffan Mörling pero tamén da publicada na revista “Nós” –en concreto, nos números 131 e 132, segundo indicou na conferencia– Álvaro de las Casas.

Del, lembrou que foi un dos “paladíns” do grupo Ultreia da Xeración Nós, unha organización xuvenil galeguista, que realizaba excursións formativas a diversos enclaves naturais pero tamén a centros de estudo como a Misión Biolóxica.

Hai que lembrar que a illa naquela altura –antes da Guerra Civil– contaba cuns 300 habitantes, non contaba con médico (se enfermaban debían marchar a Bueu) pero si con escola na que nin tan sequera estudaban todos os rapaces da ínsula.

O autor tamén se quixo fixar na figura do cacique, o dono dos terreos da illa; así como do policía encargado de asasinar a Castelao, este último marcado por un suceso ferinte da súa infancia. Para o escritor, trátase máis ben dun “verdugo” o que lle dá pé na novela a reflexionar sobre a diferenza entre un asasino e un verdugo.