Tempo ordinario

Antes de máis nada, debo precisar que –toda vez que nunca fun alumno dun colexio de curas e que medrei nun ambiente pouco dado ás prácticas relixiosas– acaso me poida confundir co rótulo da presente crónica; se tal fose así, saiban disimular os, sempre moi amables, lectores/as destas liñas a metedura de pata. Mais teño entendido, con todo, que agora mesmo, e polo que respecta ao ano litúrxico, estamos a habitar no “tempo ordinario”: isto é, un espazo situado para alén desoutros de Advento, Nadal, Coresma e Pascoa. Unha xeira, en fin, na que a Igrexa católica aproveita para meditar sobre o Evanxeo, a súa predicación e o ministerio de Cristo previo á Paixón. Unha etapa moi válida, daquela, para que o papa Francisco fose recibir –e se aínda non visionaron Vdes. o documental, vaia xa o meu consello para que tal si fagan– dez rapaces e raparigas de moi diversas procedencias e credos cos/as que conversar arredor de temáticas como o aborto, a pederastia no seo da Igrexa, a participación das mulleres no sacerdocio, o sexo e mais a pornografía... Titúlase a cousa Amén: Francisco responde.

“Pero, a ver: se Vde. mesmo confesa que non participa das cuestións da Igrexa e se nin tan sequera se declara crente..., que máis lle ten o que diga, ou que deixe de dicir, entón, o papa?”, obxectarán acaso algúns/as. Respondereilles decontado: para alén das miñas crenzas/falta delas, acontece que a Igrexa católica –como asemade o mundo musulmán, o budismo…– agrupa millóns de persoas; xa que logo, sería cousa de insensatez non prestarlle atención, facer oídos xordos a aquilo que opina e/ou promulga. En segunda instancia porque escrito está –Terencio, “Heautontimouremenos”– que “humani nihil a me alienum puto” (“nada humano me resulta alleo”). E en terceiro, e decisivo lugar –polo menos, no meu sentir–, porque ocorre así mesmo que coñezo, aprecio, admiro... quérolles ben a persoas que me resultan moi próximas: amigas e/ou familiares de meu as cales, en maior ou menor medida, si se conducen como crentes e/ou aínda participantes da fe católica. E ao cabo porque quen non vén precisar, sequera algunha vez, dunha sorte de tranquilización?

Segundo os eséxetas ad hoc, o Concilio Vaticano II –que convocara Xoán XXIII en 1959, iniciado en 1962 e concluído por volta de 1965, con Paulo VI á frente dos destinos da Igrexa desde 1963– veu significar unha verdadeira actualización/presentación –un aggiornamento dito/escrito na propia linguaxe vaticana– dos principios católicos no mundo moderno. En síntese, o deus do Antigo Testamento, aquel Iaveh/Xehová patriarcal arreo, inaccesible e mesmo colérico, a manifestarse decote no medio de lóstregos e trebóns, deixou paso a esoutra figura do Xesús compañeiro/amigo dos humanos, apazugando os ventos e camiñando sobre as augas mansas do Mar de Galilea: talmente o Cristo ao que si lle foi cantar Antonio Machado –Joan Manuel Serrat mediante, claro– nos versos de “La saeta.”

"O 'aggiornamento' de Francisco acaso resultase válido... para hai cousa de medio século"

Non imos sentenciar que a mensaxe do Vaticano II –mensaxe máis na cosmética, en realidade, que no referente a unha verdadeira mudanza canto á doutrina– non estivese en concordancia coas sociedades católicas de 1965. Pero é o caso, dunha banda, que o verdadeiro aggiornamento non ten, non pode ter, paraxe: antes ben, a súa esencia, lóxica e validez radican nunha permanente dialéctica co entorno. E non para aceptalo sen máis –os valores a considerar non se improvisan da noite para a mañá–, mais si para que o diálogo deveña fluído. Por outro lado, tras a desaparición de Paulo VI, e desoutro pontificado tan efémero de Xoán Paulo I, velaí que o veu suceder esoutro, inacabable e dabondo infeliz –na opinión deste cronista, claro é– de Karol Wojtyla, Xoán Paulo II (e aínda o incerto de Bieito XVI): unha xeira de impasse cando non de puro e duro retroceso. Así as cousas, a tan celebrada “posta ao día” do Vaticano II si que foi tal… só que apenas cinco/dez anos máis tarde devira por completo resesa.

Reitero: vexan Vdes. o documental e xulguen. Porén, na miña estima, o que puiden contemplar na pantalla da tv foi a comparecencia dun avó amable, simpático, pero cuxo discurso, cuxo aggiornamento acaso tiña validez para 1973 –vale, poñamos que para 1983 nos lugares máis tradicionais– mais non para medio século máis tarde. Daquela, se Francisco me fose preguntar –sen dúbida, todo un señor milagre–, o consello que si lle daría é que, mentres disfruta da compañía doutros avós/as, vestido de civil e gorentando unhas garimbas ou o que queira que beban os papas, lles vaia inquerir aos tales arredor de qué saben de veras respecto a cómo lles vai aos seus fillos e netos; qué esperanzas e temores perciben neles; qué os aproxima e qué os separa deles, qué comparten/quixeran compartir.Logo de tal, xa pode meditar e consultar a doutrina.

E vale que para comunicarse co Espírito Santo non precise de tales aparellos. Pero para contactar cos humanos máis novos, tampouco lle debería poñer moitos peros ás redes sociais e mais o WhatsApp. E é que, en todo caso, non parece moi sensato deixar que Xudas se apodere de Twitter.

Suscríbete para seguir leyendo