Todo o pensamento filosófico indio xira arredor da unidade do cosmos -incluído o ser humano-, e a existencia dun tempo cíclico que impediu a aparición dun discurso histórico emancipador; de feito, os aconteceres históricos nos textos védicos suceden nun tempo indefinido.
Así mesmo, os tres sistemas filosófico-relixiosos que abrocharon da raíz védica na volta do século V a.C., coinciden nun mesmo aspecto: a liberación da alma, do que deriva a inexistencia dun pensamento centrado na liberdade do individuo. De feito, ás principais diferenzas xiran arredor da existencia do sistema de castes, que no hinduísmo -o herdeiro máis ortodoxo da tradición védico-brahmánica-, atopan un soporte filosófico-relixioso-xurídico, mentres que o budismo o rexeita; e a violencia, que no xainismo é absolutamente condenable (inclusive cos animais), mentres que no hinduísmo conviven a violencia e a non violencia.
Velaí a razón pola que, malia que xurdiron cidades-estado democráticas coetáneas das polis gregas, coas que mantiveron un fluído contacto, mesmo intelectual -sábese que Demócrito viaxou á India-, non se desenvolveu un pensamento centrado no individuo, a liberdade e a xustiza: a cerna do legado dos vedas é o mito da reencarnación das almas e a necesidade da súa liberación para acadar á perfección e a Deus.
