Síguenos en redes sociales:

Contenido exclusivo para suscriptores digitales

Os camiños da vida

Xosé Luis Méndez Ferrín

Salvai os pradairos mansos

Da bacía do Sorga, onde é Celanova, á planura da Limia, ou sexa a Xinzo, vai unha vella estrada na que aínda ecoan as chancas e os cascos dos machos e bos cabalos de abades, tratantes e ambulancia variada. Ao chegar esta leda estrada ao alto do Furriolo, un golpe de historia negra bátenos nos fuciños pois alí o franquismo matou moita xente e aínda deixou corpos para alimento do Lobo. As xentes da vella Celanova e da vella Vilanova dos Infantes ían por esta estrada á feira de Xinzo. Eu aínda os vexo, moi tenues porque, persoas, gado, mercadorías, carros, autos e bestas, xa só son acordanzas que levitan. Ao chegarmos a certo punto, a estrada estarrica. Para un montañés da raia aquilo é coma un milagre. Trátase da primeira recta auténtica que moitos vimos na nosa vida nunha estrada. Chamámoslle a Lengüiza, por a recta ter xeito dun chourizo de carne ben delonga -"Un home, na outra punta da Lengüiza, vese coma un pardau"- díxome o Caravel, mestre zapateiro, un día de feira en Xinzo. O viaxeiro que ía pola vella estrada cara a feira de Xinzo abría moito os ollos para lle neles entrar a lámina, retrincada e locente ao sol invernizo da Lagoa de Antela ou Lago Beón.

Aquel prodixio do mundo foi desecado pola man do economicismo elemental. Un dos grandes crimes naturalísticos de Galicia foi a consunción inducida da Lagoa de Antela, naquela Limia propiamente dita cuxa forma comparaba Otero Pedrayo cun trevo. O trevo, o trifolio, é o motivo galaico prerromano que sobreviviu na Idade Media, como querendo eternizar o Confín dos Verdes Castros. Despois a Lagoa de Antela transformouse nunha chaira na cal a vasta lámina de auga se fixo presenza ideal que non se dá ido das memorias e dos contos. E ben, unha vez que a estrada de Celanova chega a Xinzo, esta vila limiá mandaba, e manda, recibir os viaxeiros que chegamos procedentes do Furriolo, procedentes da bacía do Sorga cunha belísima formación de plátanos ou pradairos mansos, se cadra tan vellos coma a estrada que moitas veces calcamos e corremos. Os belos plátanos, a unha e outra banda da estrada, constitúense en columna de honor que nos dá a benvinda á vila de Xinzo. Son árbores idosas que os que mandan agora queren cortar, ao cal a civilidade de Xinzo, entre a que se encontra o escritor Antón Riveiro Coello, se opón.

Despois da desecación da Antela, velaí a corta dos plátanos da estrada que une Xinzo con Celanova, e que aínda se prolonga até a Caniza. Xa que non podemos recuperar Antela, salvemos estes pradairos mansos.

Esta es una noticia premium. Si eres suscriptor pincha aquí.

Si quieres continuar leyendo hazte suscriptor desde aquí y descubre nuestras tarifas.