As batidas do lobo autorizadas pola Xunta durante o ano pasado saldáronse con cero capturas e na década anterior autorizáronse 75 controis con 17 lobos abatidos, segundo datos de Adega a partir de información do Goberno galego. Non obstante, centos destes animais morren "pola porta de atrás", polo furtivismo e a "persecución ilegal", advirten dende a asociación ecoloxista. Martiño Nercellas, biólogo e vogal de Biodiversidade da entidade, sinala que se estima que o número de lobos que estarían a morrer "ilegalmente" (caza, veleno, trampas tipo lazo e cepos) viría sendo "case igual" cos que nacen. "Podemos estar a falar de que en Galicia se matan ao año entre 200 e 300 lobos", calcula, un "fenómeno" que ao seu xuízo explica por que a tendencia do tamaño da poboación se mantén "estancada" dende os 80.
Dese xeito, incide en que esta situación do mamífero en Galicia é "preocupante", aínda que, con todo, e facendo un repaso da normativa que atingue á especie noutras comunidades, "nestes momentos, probablemente, e circunscribíndonos a un ámbito administrativo, e dentro das responsabilidades e papel das administracións, a situación en Galicia resulta a máis favorable". E é que agás ao sur do Douro, onde o lobo se atopa "estritamente protexido", no norte a súa caza depende da autonomía e nestes momentos está nos tribunais.
Así, explica, en Castilla y León o plan de xestión, anulado polos tribunais agora, permitiría abater ao norte do Douro 140 lobos nos vindeiros tres anos. En Cantabria, di, está recorrido o Protocolo de regulación do lobo nos Picos de Europa e Ecologistas en Acción está valorando inicar accións xudiciais ao entendelo contra dereito. En Asturias, conta, a especie está "protexida sobre o papel", pero o Goberno aprobou un programa de "control" sen control de cupo para un terzo do territorio, feito que tamén está nos tribunais.
En Galicia, conta o biólogo, a xestión do lobo conta cun plan, cuxa revisión e actualización está anunciada pola Consellería de Medio Ambiente, que non se chegou a xudicializar na súa vixencia. Non obstante, Adega trasladou o ano pasado á Fiscalía as súas "dúbidas" sobre que as autorizacións para batidas e controis se "sustentaran en criterios e/ou protocolos previstos no Plan do Lobo". Aínda que a Fiscalía non viu indicios de delito, para o resto do ano non se autorizaron máis batidas, apunta Nercellas.
Incide tamén o biólogo en que nas comunidades nas que hai aprobado un plan de xestión do lobo este é un instrumento de protección de obrigatorio cumprimento que prevalece sobre o resto das medidas de xestión que afectan á especie. Ese plan, explica Adega nun comunicado, dispón que para que haxa "controis poboacionais" deberase "previamente comprobar a ineficacia dunha avaliación técnica dos danos sobre o gando, da adopción de medidas preventivas, do grao de conflictividade social e fo estado poboacional do lobo, que deberá ser obxecto de seguimento".
Para Nercellas, é a prevención "o camiño a seguir para favorecer a coexistencia entre lobo e gando". Nese ámbito, advirte de que malia que hai dous anos houbo un incremento importante das axudas para danos do lobo e para adoptar medidas preventivas, "novamente se están reducindo". "Mentres que non se melloren as contías de pago e o trámite para efectualos a percepción do lobo continuará medrando en negativo", incide. Para Adega, deben eliminarse trabas burocráticas para os pagos por danos, que deben ser "inmediatos" nos casos máis "claros".