Ao longo do século XX moitas das disciplinas científicas exploradas intensamente en séculos anteriores apenas sufriron modificacións substanciais; non obstante, tres disciplinas científicas foron obxecto de importantes avances científicos.
A tectónica de placas e a formación dos continentes: No ano 1915 Wegener publica o libro A xénese dos continentes e os océanos, no que sostén que a disposición dos continentes sobre a superficie terrestre é o resultado dun proceso de deriva continental que xustifica en base a probas xeolóxicas, paleontolóxicas e paleoclimáticas. A todas luces, a unión entre África e América do sur parecía un feito incontestable, pero quedaba moito por explicar! Principalmente, como se desprazaban. No ano 1945 Holmes achega unha resposta plausible: no manto existen unhas fortes correntes de convección que son as responsables do movemento dos continentes e da formación dos océanos, teoría que Hess confirma no ano 1962 grazas a novas achegas procedentes do estudo das dorsais e dos fondos oceánicos.
Paralelamente, en 1965 Wilson define o concepto de falla transformante, o que lle permite definir a existencia de placas tectónicas que se moven sobre a superficie terrestre ao longo de amplos ciclos xeolóxicos de arredor de 250 ou 300 millóns de anos. En 1968, a publicación dun artigo no que Olivier explica a sismicidade terrestre como consecuencia da tectónica de placas, é a confirmación definitiva da teoría e a constatación definitiva de que a superficie da Terra non se mantivo inmóbil ao longo dos anos, como sostiñan as teorías fixicistas.
Da observación do tempo á predición meteorolóxica: A meteoroloxía moderna xorde no ano 1904, cando o noruegués Bjerknes propuxo enfocar a predición do tempo como un problema de valores iniciais partindo da observación tridimensional da atmosfera: a circulación atmosférica en superficie e en altura.
Ora ben, o desembarco de Normandía, marcou un fito fundamental no desenvolvemento da meteoroloxía. Efectivamente, para que o desembarco de Normandía fose un éxito era necesario que coincidisen varios factores: boa visibilidade e mar pouco axitado, marea baixa, ventos febles e terreo non enchoupado. En definitiva: había que facer coincidir nun mesmo día e hora: marea baixa, lúa chea, ventos suaves e tempo seco! A combinación da marea e a lúa deixaba pouca marxe de manobra, pero había que prognosticar con varios días de antelación o tempo que ía facer! Algo que no ano 1944 non era posible.
Do 2 ao 5 de xuño celebráronse varias xuntanzas nas que se trataba de decidir o día do desembarco, que finalmente tivo lugar o 6 de madrugada..., cando os alemáns esperaban unha forte borrasca.
Obviamente, naqueles días dilucidouse cal era o modelo de predición meteorolóxica máis axeitado: o norteamericano, baseado nun modelo de circulación en superficie das borrascas e que procedía por comparación con situacións análogas, ou o británico, liderado polo noruegués Petterssen, que incluía analizar os cambios na alta atmosfera. A síntese que se viron obrigados a realizar, abriu paso á moderna meteoroloxía, baseada en modelos numéricos de simulación da atmosfera obtidos a partir dos datos atmosféricos procedentes da observación meteorolóxica en todo o mundo e por medios diversos.
Da célula ao proxecto xenoma humano:Ao longo do século XIX realizáronse unha serie de feitos que serían fundamentais para o desenvolvemento da xenética no século XX: o descubrimento dos cromosomas no interior dunha estrutura celular, grazas aos traballos de Nägeli no ano 1842 e o descubrimento dunhas moléculas ricas en fosfato no núcleo duns glóbulos brancos, illados por Miescher no ano 1869 e aos que chamou nucleínas (hoxe, ácidos nucleicos).
ADN e xenoma
- No ano 2003 anunciouse a secuenciación completa do xenoma humano fiable nun 99%; obviamente, para chegar a conseguir ese fito científico foi necesario un esforzo científico continuado que comezou no século XIX. Nesta longa traxectoria foi fundamental o descubrimento de que os nucleótidos estaban formados por unha base nitroxenada unida a un azucre e un fosfato, o que logrou Levene en 1919 e a identificación, realizada por Kossel e Levene en 1930, de que as bases nitroxenadas eran catro: citosina, timina, adenina e guanina, que só até 1950 se descobre que non se repetían nunha orde fixa. Paralelamente, tamén no ano 1950 Bárbara MacClintock descobre os transposóns e no ano 1952 Rosalind Franklind obtén a fotografía 51, a primeira imaxe do ADN realizada mediante difracción de raios X, unha proba fundamental para describir a estrutura de dupla hélice do ADN, proposta por Watson e Crick no ano 1953. A partir dese momento novos acontecementos abren o camiño a unha profunda revolución na medicina e na industria alimentaria: en 1962 realízase o primeiro experimento de clonación dunha célula, en 1970 lógrase manipular fragmentos de ADN grazas ao descubrimento das enzimas de restrición, en 1982 créanse os primeiros organismos transxénicos e en 1995 comeza secuenciarse o xenoma dun organismo vivo.
