Goyanes. Unha escolma pictórica é o título co que o artista Antón Goyanes (Monforte de Lemos, 1934) presenta case corenta anos de produción artística, desde a obra realizada en Vigo para a Estación Marítima de Ría en 1968 até traballos asinados o ano pasado, comprendendo series como a de "Toledo" dos anos 80, a de "Roma" da pasada década ou as máis recentes "Arlequín" e "Sombras", esta última de 2016. A montaxe, de enorme limpeza e que resalta as cualidades da obra, permite un achegamento moi completo á intensa e rica traxectoria artística do pintor -incluíndo a muralística-, permitindo enxergar como en todas as etapas do seu labor está a tensión creativa, da que vai xurdir a súa orixinalidade como froito dun proceso notoriamente reflexivo que parte dunha asimiliación de influencias para culminar nunha síntese iluminadora, síntese en que a pulsión evocativa vai xogar un papel de senlleira importancia.
O que nos ofrece a visión de conxunto da obra de Antón Goyanes é unha ollada e unha intervención dirixida sobre os camiños abertos que a pintura posibilitaba -e posibilita- desde o herdanza das vangardas históricas e da nova figuración e o informalismo, correntes dominantes na pintura cando o noso pintor dá os primeiros pasos.
A obra de Antón Goyanes, a finais dos sesenta, punto de partida da escolma, situábase no horizonte cultural da pintura galega desa altura, un ambiente que destacou -nos artistas máis inquietos- por unha esforzada vontade de modernización, por unha maior liberdade expresiva respecto do inmediato pasado e pola multiplicidade de liñas, conceptos e linguaxes. En Goyanes apreciamos a pegada da nova figuración, cunha clara vontade de romper con modelos ancorados en certo tradicionalismo e provincialismo que aínda luxaban o mundo artístico galego dos sesenta e setenta.
Na súa evolución, entre a figuración e a abstracción, o pintor primará sempre a cor, que vai adoptar un protagonismo central. Goyanes, influído desde os seus comezos pola herdanza fauvista e a nova figuración dos sesenta, é un mestre da liña curva, da cor brillante que constrúe o espazo e afirma as calidades vivaces e vitalistas por medio de amplas extensións de cores planas ou veladas que serven para unha simplificación dos motivos representados. A estes presupostos mantense fiel na súa produción ao longo das últimas décadas, realizando en certo sentido unha arte que se afasta de modas conxunturais. O mundo que representa é o dunha delicada e matizada poeticidade, nunca excesiva nin rechamante, senón pautada e meditada.
Desde o inicio do desenvolvemento da súa particular interpretación da paisaxe e da abstracción, percíbese que Antón Goyanes aspira a plasmar unha realidade plástica que o leva na dirección non puramente da abstracción senón dunha ordenación estética de enorme depuración. O pintor compón unha imaxe total a partir de aspectos parciais, produto da captación directa, e deixa que o espectador volva a integrar por si mesmo o conxunto mediante unha síntese visual-intelectual. Para esta realización Goyanes sérvese predominantemente da paisaxe, xénero por medio do que consegue unha condensación ao tempo colorista e austera, mais sempre allea a calquera sombra de vacuo decorativismo.
Nas obras máis recentes, as captación paisaxísticas están fortemente definidas por planos, mantendo o artista unha enorme preocupación pola luz nas camadas e zonas transparentes, superpostas enriba unhas das outras segundo diferentes ángulos.
Título: Goyanes. Unha escolma pictórica
Autor: Antón Goyanes
Local: Museo do Mar de Galicia, Vigo
Até o 25 de novembro
Orde e paixón
- A linguaxe de Goyanes é resultado dunha experiencia poética, medida e comedida, de ritmos sutís e pautados, ofrecéndonos creacións que producen un efecto envolvente que crea un espazo que é definido pola propia pintura. Estamos, xa que logo, perante unha pintura que é sobre todo unha espacialidade expansiva e dominatemente cromática que se converte nun ambiente e procura espontaneamente envolvernos, mergullando a espectador no seu mundo e abrindo o espazo para a súa imaxinación. Hai tamén nas súas obras un espazo en expansión sen que isto implique que desapareza todo trazo de figuración ou de imaxe, aínda que o signo propende a ser absorbido pola tranquila calma da cor, de fino empaste. O artista desenvolve unha pintura fluída e poética, que poderiamos ligar máis aos silencios que ao ruído, cun certo ar matissiano, síntese da visión paisaxística e abstracción, semellando produto dunha investigación que ten a súa orixe en momentos das vangardas históricas e que se conforma nunha vibrante e intensa lectura na obra de Goyanes, unha lectura como moito de reflexión e introversión. Velaí como o pintor se alía cunha estética que reformula a tradición e en que podemos sentir vivamente presente o escintilar dunha modernidade atemporal, paralela ao aceno xerado polo obxecto da razón que o poeta Paul Eluard identificaba coa pintura, un mundo creativo que se sitúa entre a orde e a paixón
