Centos de persoas da cultura, a política e a sociedade civil galega achegáronse na tarde deste sábado á igrexa da pequena parroquia de Gres, situada na localidade pontevedresa de Vila de Cruces, para dar o seu último adeus ao escritor galego Xosé Neira Vilas, quen faleceu este venres aos 87 anos.

Cando o féretro cos restos do intelectual galego chegou á pequena igrexa de Gres, todos os que decidiron acompañar por última vez ao autor de "Memorias dun neno labrego" prorrumpiron en aplausos, ao tempo que a banda de música municipal tocaba o Himno Galego mentres o ataúde do escritor, cuberto coa bandeira de Galicia, era introducido na capela, abarrotada de xente.

E é que veciños, amigos e personalidades da cultura e da política -como o escritor Miguel Anxo Fernán Vello e o presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo- despediron un home que tiña "un corazón cheo de xenerosidade" e que quería que os nenos e nenas como Balbino, protagonista de 'Memorias dun neno labrego', tivesen unha "vida digna".

En concreto, estas foron as palabras que o sacerdote que oficiou a misa, amigo do autor cruceño, lle dedicou. Así, segundo relatou, para 'Pepe', quen vía a pequena igrexa de Gres como "unha catedral", era "importante" a tradición.

"Imos seguir convivindo con el porque a súa pegada é forte", subliñou o párroco ante os centos de amigos, veciños e personalidades da cultura e da política que abarrotaban a pequena igrexa e grande parte do seu exterior.

"Fiel as súas raíces"

E é que, na súa opinión, Neira Vilas sempre foi "fiel ás súas raíces" e, por iso, nunca "estivo tranquilo ata que regresou" a Galicia. Pero ademais, eloxiou o seu carácter ante os asistentes ao enterro, algúns visiblemente emocionados, xa que sostén que o escritor de Gres sempre miraba "cara a diante", "soñando" coa súa muller, Anisia.

O cura tamén recordou a ilusión dos máis pequenos lendo a Neira Vilas, quen axudou á sociedade galega a "saír adiante" co seu "sorriso", coa súa "mirada limpa" e cos seus "brazos sempre abertos". Tras finalizar a misa, na que se leron algúns dos poemas do insigne intelectual galego, o féretro cos seus restos mortais foi soterrado mentres os asistentes aplaudían visiblemente emocionados.

Entre as personalidades da cultura que viaxaron a Gres para dar o seu último adeus ao tamén autor de 'Cartas a Lelo' atopábanse o director da editorial Galaxia, Víctor Freixanes; ou o director e actor Cándido Pazó, entre moitos outros.

Do mundo da política acudiron, ademais do presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo; o conselleiro de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria, Román Rodríguez; o secretario xeral de Política Lingüística, Valentín García; o secretario xeral de Cultura, Anxo Lorenzo; e o presidente da Deputación de Pontevedra, Rafael Louzán.

Tamén estiveron presentes o voceiro nacional do BNG, Xavier Vence; a deputada Carme Adán; o exalcalde de Boimorto Xosé Luis Rivas 'Mini'; o alcalde de Lalín, Rafael Cuiña; o rexedor de Oleiros, Ángel García Seoane 'Gelo'; e o alcalde de Vila de Cruces, Jesús Otero Varela, entre outros.

Biografía

Fillo de campesiños e nacido en Gres (Vila de Cruces) o 3 de novembro de 1928, Neira Vilas cursou estudios primarios e aos 16 anos empezou a traballar de contable nun serradoiro local. Creou un grupo de teatro levando a escena varias obras en lingua galega e realizou os seus primeiros versos e narracións.

Segundo detalla a Real Academia Galega nunha biografía sobre o falecido, Neiras Vilas emigrou a Arxentina en 1949 e se estableceu en Bos Aires, onde traballaba durante o día e estudaba durante a noite, cursou Comercio, Música e licenciouse en Periodismo.

O autor descubriu Galicia en Bos Aires, internándose na historia e a identidade cultural do seu país de orixe, e levándoo a publicar os seus primeiros traballos en prensa galega da emigración e rodeado de personalidades como Luís Seoane, Rafael Dieste, Ramón Suárez Picallo, Lorenzo Varela, Eduardo Blanco Amor ou Ramón de Valenzuela.

Xunto a outros novos emigrantes, fundou as Mocidades Galeguistas en 1953 e o xornal Adiante e representou á xuventude galega ante a Galeuzca Xuvenil refundada en Bos Aires, designado ademais polo Consello de Galicia para a Secretaría da Comisión Organizadora do histórico Primeiro Congreso da Emigración Galega, en 1956.

Ao ano seguinte casou coa escritora Anisia Miranda, con quen fundou a editorial Follas Novas, a través da que van reunindo todo o que se publica sobre Galicia no mundo. Entre as súas accións, publicou en 1960 o poemario 'Dende lonxe' e a novela 'Memorias dun neno labrego' en 1961, a obra literaria galega máis reeditada e vendida tanto na súa lingua orixinal coma en diversas traducións.

Nese ano trasládase a Cuba coa súa muller, onde ocupa diversos cargos administrativos e colabora en diversos xornais e revistas. En 1992 regresa ao seu Gres natal, onde preside a Fundación que leva o seu nome e que cumpre un servizo cultural á bisbarra de Val do Ulla, con biblioteca pública, salas de lectura, museo etnográfico e sala de exposicións e concertos.

Nomeamentos

Xosé Neira Vilas é membro numerario da RAG, Doutor Honoris Causas polas Universidades de A Coruña e de La Habana e Fillo Predilecto do Concello de Vila de Cruces, localidade na que residía.

Autor dun dos maiores éxitos da literatura galega, 'Memorias dun neno labrego', entre outros galardóns recibiu a Medalla Castelao, o Pedrón de Honra, o Premio Trasalba, o Premio da Crítica Española (novela en galego) ou o Premio da Crítica Galega (ensaio).