O sábado 12 de abril a Sala Capitol de Santiago de Compostela acolleu a presentación do que xa é o noveno disco da banda de rock Ruxe Ruxe. Diante dun público entregado que ateigaba a sala, a formación compostelá foi debullando o novo disco, inserindo entre as cancións novas algúns dos hits da súa longa traxectoria.

Dezaoito anos despois de subiren por vez primeira defender as súas cancións nun escenario, os membros de Ruxe Ruxe queimaran as horas previas ao concerto coa tranquilidade de teren máis da metade do aforo vendido por adiantado. Alén de consideracións económicas, a satisfacción de se veren arroupados polo seu público, polas amizades que foron facendo en case 4 décadas de andaina, é o que máis lles presta. De feito, o que os convida a turrar cara adiante e continuar en activo. Se ben é certo que con mudanzas na formación despois de tantos anos, -a última, a entrada do batera de Lady Chatarra, Mahi, no sitio dun mancado Álex Sevilla-, Ruxe Ruxe poden presumir agora de presentar un disco na Capitol e teren nas primeiras fileiras de público rapazada que aínda non nacera cando eles debutaron no 1996. 3 anos despois gravaron o seu primeiro disco, -hai unha maqueta anterior, en formato trío, con Vituco, Jimmy e Xan-, o homónimo Ruxe Ruxe (Edisco, 1999), no que xa participa tamén Xaquín, gaiteiro que segue hoxe na formación.

Porén, e ao contrario do que adoita acontecer coas bandas de rock ou punk-rock de traxectoria dilatada, Ruxe Ruxe sofre neste último traballo, Némesis (Lobican Records, 2014), un proceso de radicalización, tanto sonora coma na temática das letras, que quizais explique en parte o suceso que teñen entre xente nova. Sen escapar dun fenómeno que está a ser transversal en moitas bandas de rock, incluso do máis comercial, tanto galegas coma estatais, que reflicten nos seus últimos traballos a rabia e o desacougo que lles produce a situación social do sur de Europa, Ruxe Ruxe formulou para o seu noveno traballo unha especie de ópera rock en 3 actos. Un relato ficcional en que cada acto é aberto por un tema, en acústico e con practicamente a mesma melodía nos tres casos, interludios apacibles entre a enxurrada de raiba e potencia que paira polo resto do traballo. Comeza todo cun primeiro acto que narra a desesperada situación dun individuo que se ve inmerso na "Terceira guerra", que ve como o "Irmán mata irmán", que vive no "Estado miseria" gobernado polo "Partido Criminal". O mesmo partido que lle di "Vótame mamón" cada catro anos e pasa o resto do tempo enleado na Santa destrución que o arrasa todo: dereitos sociais, soños, vidas e democracia.

Vén despois un segundo acto, no que se produce a catarse do protagonista, que pasa de saberse permanentemente "En venda", de pensar que "Que máis ten" todo, a sentirse como un animal ferido que avisa do seu "Perigo" e apunta cara ao que vai ser a derradeira parte do traballo, onde ha loitar "Contra todo", onde os años se arrepoñen contra os porcos que gobernan, até lles dar o seu San Martiño ao berro de "Habemus porco", para rematar, o protagonista, convertido en "Sangue sobre cemento", sen saber en realidade "Que foi da túa vida". Porque aínda que soñemos liberdades, non pasamos de "bonecos na partida pensando que estabamos vivos".

Xa que logo, Némesis é un disco que vai, por unha banda, cos tempos que corren, que é panfletario por momentos -algo tremendamente inusual en Ruxe Ruxe-, e que lle dá unha volta de parafuso máis á liña máis punk, sempre presente mais especialmente significativa desde Na fura de diante, (Lobican Records, 2010). Por outra, é un traballo que só adquire o seu sentido se é escoitado todo seguido, algo infrecuente na actualidade, onde as novas tecnoloxías nos levan a ir petiscando aquí e acolá temas, e o formato disco, o LP, como xa temos falado neste suplemento, esmorece.

Mónica de Nut

No mes de marzo presentouse en Compostela Dos fíos invisibles chegan as cores, o segundo traballo do proxecto en solitario de Mónica de Nut. Despois do éxito da súa estrea co disco Mónica de Nut Trío, mellor disco 2012 para Distrito Jazz, a viguesa teima na súa mistura de jazz, rock e tradición, xunto con toda a bagaxe musical que achegan a propia Mónica e Virxilio da Silva, guitarrista xunto ao que se embarcou neste novo traballo. Ao carón deles, Marcelo Dobode nas percusións en tres dos temas e Javi Gdjazz pondo ventos noutros dous. Nada máis e nada menos, pois o disco consegue con estes aparentemente poucos vimbios ofrecernos unha manchea de matices e sensacións, desdebuxando etiquetas con emocións, -como ben din nel en b-ritmos.com-, especialmente en momentos tan sobresaíntes como o Cántocha de mala ghana, onde unha melodía tradicional galega se trasvasa do Miño ao Mississipi e que serviu ademais de adianto do disco. Esa é unha liña común noutras cancións, Eu aquí, Que non vai,...aínda que quizais non co mesmo resultado fermoso e efectista. Nun disco no que teñen cabida galego, portugués, inglés e latín, Mónica de Nut baralla atmosferas e ritmos, inclúe experimentacións sonoras, fulgores operísticos e moito rock e moito jazz cos que peneira a tradición musical galega sen reparos de ningún tipo. Para quen o queira gozar ao vivo, ocasión inmellorable o vindeiro venres 25 de maio ás 20h no Centro Cultural de Valadares.