Faro de Vigo

Faro de Vigo

Contenido exclusivo para suscriptores digitales

Un héroe de bajura que honrará a "su" virgen

Celso Martínez, que rescató a 13 portugueses de un naufragio en Cíes, hará la ofrenda floral del Carmen en Meira

Celso Martínez "Aniceto" en el "Novo José Manuel", útimo barco que tuvo // F.G.S.

Las Festas de Samertolaméu que comienzan mañana, jueves 22, tendrán como uno de sus protagonistas especiales a Celso Martínez "Aniceto". A sus 88 años este marinero de raza será el encargado de realizar la ofrenda floral a la Virgen del Carmen tras la procesión del domingo 25, que estará acompañada por el Coro Samertolaméu, precisamente en donde Celso Martínez canta actualmente. Lo cierto es que la comisión no pudo encontrar a alguien que represente mejor el espíritu marinero y la devoción por su patrona que este vecino, que vivió siempre entre las parroquias de Meira y Moaña y que empezó a trabajar en la pesca de bajura con 14 años. "Non me retirei ata os 75 anos e aínda boto de menos o mar. Durante anos, cando os meus fillos saín a faenar, pedíalles que me levaran, e cando se negaban tiña ganas de chorar", desvela. Y eso que sus años embarcado no fueron fáciles, ni mucho menos.

"Fun náufrago tres veces, perdín a un compañeiro nunha das ocasións", lamenta. Además, se convirtió en un héroe para 13 tripulantes del pesquero portugués "Mar Salgado", que naufragó por culpa de la niebla en Cabo Bico, al sur de la isla de San Martín (Cíes). Aquello ocurrió en abril de 1989 y aunque Aniceto, como le conocen sus amigos y vecinos, no recuerda bien la fecha, sí que recuerda todo lo que ocurrió.

"Estabamos traballando na illa, buscando chocos, rubios, centolas... Eran as 4 ou 5 da mañá e levabamos unhas 12 horas de traballo. Cando estabamos chegando a Toralla, para vender en Vigo, achegouse unha planeadora, moi rápido, berrando que había un naufraxio en Cíes, no Cabo de Bicos".

Trabajaba en el "José Manuel", uno de los dos barcos que tuvo y que todavía gestionan sus hijos. "Salimos para Cíes de novo e ao chegar estaba todo moi escuro. O barco estaba medio afundido entre as rochas e os 13 homes en dúas balsas, de pé". Tiñamos medo de achegarnos porque había moitas rochas. Colamos o barco entre as dúas balsas e rápidamente saltaron. Nunca mirei a ninguén saltar tan rápido. Nótase que tiñan medo", recuerda.

Emprendieron el viaje de regreso a Vigo arrastrando las dos balsas y con los 13 tripulantes del "Mar Salgado" en su barco. "Tiñamos que ir moi lentos. Achegouse despois un barco da Cruz Roja, pero díxenlle que os levaba eu a porto, porque xa eran a miña responsabilidade e non quería que caíran ou algo. Despois chegou outro barco que me axudou a remolcar polas balsas", relata. A su llegada a Vigo solo recuerda tener que dar parte a la Comandancia "e aos mariñeiros portugueses berrándome " obrigado, obrigado". Xa pasaron moitos anos e nunca souben nada máis deles", desvela.

El naufragio del "Mar Salgado", recogido por FARO, se produjo tras embarrancar a las 2.45 horas de la madrugada. El marinero moañés recuerda que el barco quedó encallado "e se foi consumindo pouco a pouco co paso dos anos".

Pero el mar no solo convirtió a Celso Martínez en héroe de un rescate, sino que a punto estuvo de convertirlo en víctima. De sus tres accidentes el más grave fue en la Costa da Vela. "Remolcamos a chalana dun compañeiro ata pasar Cabo Home, para entrar despois con ela entre as pedras a faenar. Iamos con Pepe Pereira, un mariñeiro xa de bastante idade. Cando nos decidimos a largar as redes nos golpeou unha onda forte e volcou a chalana. Caímos ao mar. Eu non sabía nadar. Pereira morreu contra as rochas", lamenta.

Sobre su situación solo recuerda que se hundía y tocaba el fondo con los pies para volver a salir a flote. "Estaba co meu irmán. Díxenlle que se salvara el para que non morréramos os dous da mesma familia. Pero estaba tranquilo. Non sabía por que estaba tan tranquilo nesa situación". Fue entonces cuando se reforzó su devoción por la Virgen del Carmen, porque asegura que "mirei a terra e aparecéuseme a Virxe do Carme. O conto como o vivín. Fíxome xestos de que saíra e cando volvín a mirar xa non había nada". Asegura que fue la corriente la que lo arrastró hacia una piedra.

"Chegaron uns buzos que miraron dende terra o que pasaba e eu xa estaba coa barriga nunha pedra". Desvela que todavía hoy en día, cuando visita la Costa da Vela, "teño que pararme a rezar un Padre Nuestro".

Los otros dos naufragios que sufrió fueron menos trágicos. "En ambos casos nos golpearon barcos e nos rescataron eles mesmos. Un foi en Oia e outro no Salgueirón, en Cangas". Eso sí, reconoce que nunca le cogió miedo al mar y que cuando le llegó la carta de jubilación "a rompín. Por iso seguín ata os 75 anos. Poñía que xa tiña 46 anos cotizados e que me podía xubilar, pero eu non quería".

Lo más curioso es que, pese a sufrir tres accidentes, nunca aprendió a nadar. Lo achaca a la falta de movilidad que sufre en un brazo "dende que tiña 4 anos e me atropelou un camión de gaseosas no centro de Moaña, onde está o pósito", puntualiza.

Dos barcos

Aunque comenzó a trabajar "á ardora" todavía de adolescente, el marinero que se encargará de la ofrenda floral en la isla de Samertolaméu este domingo se compró su primer barco cuando pasaba de los 20 años. Chameille "Pepiño", polo meu fillo". Era unha lancha a remos que merquei en Aldán, pero estaba moi vella", relata.

El salto cualitativo lo dio cuando a los 29 años encargó a un astillero de Meira un barco pesquero a motor, fue el "José Manuel" que participó en el rescate a la tripulación portuguesa del "Mar Salgado" al sur de las islas Cíes. El nombre se lo puso por sus dos hijos. Después adquirió un segundo barco al que nombró "Novo José Manuel" y en el que trabajan sus hijos. "Gústame moito o mar. Aínda me gustaría ir agora a pescar pero xa non me levan", concluye.

Sobre el homenaje del domingo solo espera no ponerse nervioso "e que todo saia ben na ofrenda floral que teño que facer". Seguro que entre las miles de personas que acuden a la procesión no faltan sus amigos y sus familiares.

Compartir el artículo

stats