O espírito das maceiras

Xa que estaba por Bergantiños pensei en acercarme a Berdoias, privilexiado cruce de camiños da Terra de Soneira que che permite decidir se vas a Corme, Laxe, Muxía, Fisterra, Muros, Santiago, A Coruña ou a outros moitos lugares. No camiño pasei por Morriña, esa aldea imaxinaria, e vin os sete nenos protagonistas da excelente e recentemente publicada novela O espírito das maceiras, de Silvia Tasende. Alí estaban os sete xogando, brincando e gozando dunha forma de vida que está a desaparecer.

Senteime á sombra dun cabaz e vin como os nenos observaban bolboretas da sorte, as patinaxes artísticas das zapateiras, interpretaban o prognóstico do tempo das xoaniñas, recollían macela, bebían auga sabedora do pozo, bañábanse no río, invocaban o espírito das maceiras baixo as cincuenta froiteiras da horta, tiñan os seus primeiros inocentes e furtivos amores… De súpeto o inesperado, e vanse crebando antigos soños. Os anos pasan, os tempos cambian, os nenos xa son homes e mulleres. Vou vendo como todo evoluciona, como, en realidade, vai mellorando. Mais no proceso, por varios e distintos motivos, vanse deixando as casas do rural para ir ás cidades.

Volvín en min. E seguindo O espírito das maceiras, novela que recomendo que lean con tranquilidade e atención, púxenme a reflexionar sobre as implicacións do abandono do campo, as súas vantaxes, os seus inconvenientes, os problemas prácticos de vivir lonxe das cidades, o significado do desleixo da herdanza. A novela expón a dúbida de se podemos permitirnos que o gran capital que paga unha boa cantidade de diñeiro pola nosa vivenda, representado na novela por un hipotético hipermercado, substitúa a casa das nosas raíces e da nosa cultura. Difícil decisión cando entran en xogo os cartos, moitos cartos.

Sen historia e sen tradición non hai cultura, dicía a galego-brasileira Nélida Piñon. Non podemos perdelas. Pero temos que buscar solucións viables e adecuadas, quizais moldeando e adaptando moitas cousas, para evolucionar e renovarnos mantendo vivas as nosas raíces. Non é fácil ser coherente se a economía aperta.