A Eurovisión das Letras cantareiras

Coincidiu neste sábado de aí atrás o Día das Letras co Festival de Eurovisión no que para algúns será un irrelevante azar do calendario. Se cadra é así, pero non deixa de chamar a atención o dato de que a festa literaria de Galicia honrase precisamente neste 17 de Maio ás cantareiras. Igual non hai tanta casualidade coma seica puidera parecer.

Está recente aínda o caso das Tanxugueiras, que a piques estiveron de concursar por España hai tres anos. Malia contar co voto maioritario do público, o xurado da preselección estimou que un tema adornado de aturuxos e pandeiretas non encaixaba cos requirimentos do festival. Nunca o saberemos.

Poucos han lembrar, sen embargo, que unha cantareira galega xa fora subcampioa de Eurovisión moitos anos antes.

Certo é que Verónica Codesal, filla de lugueses de Guitiriz, representaba na edición de 2003 a Bélxica coma vocalista do grupo Urban Trad; pero ese detalle máis ben anecdótico non fai senón afianzar a súa clara orixe. Os galegos, coma os de Bilbao, nacen onde lles peta: e no caso de Codesal a localidade elixida foi Bruxelas.

A cantareira belgalega formaba parte, ademais, do grupo Ialma, que leva gravados na capital de Bélxica varios discos de foliadas, muiñeiras e desafíos. Nada máis natural que representase hai vinte dous anos a outra nación distinta da dos seus pais, xa que, a fin de contas, o mundo é a vasta patria natural dos galegos.

Por si eses trazos de galeguidade non foran dabondo, a cantareira Codesal competiu naquel xa afastado ano do subcampionato cunha canción composta nunha lingua inexistente. A letra, baixo o título de Sanomi, soaba imparcialmente a galego, a francés, a inglés e a flamenco; pero resultaba inintelixible en calquera deses idiomas ou non importa cal outro. A imaxe dunha belgalega cantando en trampitán nun escenario de Letonia parece unha daquelas maxias narrativas ás que nos tiña afeitos o mestre Cunqueiro. Pero foi real.

Gallegos en el Festival de Eurovisión: un 2º, un 4º y un 23º puesto

O caso é que os turcos, que sempre andan polo medio desde os tempos do magnífico Solimán, arrebatáronlle daquela un triunfo que había ser histórico a unha cantareira do país. Aos belgas e galegos en xeral quedounos canda menos o segundo posto nunha Eurovisión que, case tan expansiva como Galicia, xa abrangue desde Australia a Israel e mesmo á antes amentada Turquía.

Agora que España teima, sen o menor éxito, en presentarse a Europa coma o país cañí que por fortuna xa non é, bótase de menos que RTVE non amplíe un pouco o arco cara outras músicas da Península. O madrileño C. Tangana xa demostrou coa súa «Oliveira dos Cen Anos» que un tema galego con cantareiras incluídas pode acadar millóns de ouvintes no mundo e mesmo formar parte das playlists do The New York Times. España debera telo en conta, por si soa a pandeireta.

Polo de agora só queda conformármonos coa inesperada conxunción do Día das Letras cantareiras e o Festival de Eurovisión na mesma data. Igual é un signo anunciador de que as cousas van mudar de rumbo, aínda que non importe moito. Con ou sen Eurovisión, Galicia segue a ser un mundo.

Suscríbete para seguir leyendo