Aquilo que hai que queimar

Afronto este derradeiro artigo do ano que estamos a piques de despedir valorando a presenza do lume nos ciclos que rematan. As fogueiras de San Xoán onde queimamos o malo para darlle a benvida ao solsticio de verán, a queima do Meco no Entroido ou o quizais menos coñecido tizón de Nadal, ese tronco que era tradición prender na Noiteboa. Era importante ir avivándoo para que non esmorecese de todo e mantelo prendido, polo menos, ata o día de Aninovo. Tamén a queima dese toro de madeira simbolizaba, igual que no caso das cacharelas ou do propio Meco, o que necesitamos despedir, aquilo que é importante deixar atrás para enfrontarnos á nova etapa coa alma e a cabeza limpa. Lin nas redes de Orgullo Galego, que sigo sempre con interese, que era costume conservar o tizón de Nadal para protexerse das situacións negativas, coma se despois da queima esa madeira se transformase nunha especie de talismán protector da casa. O tizón coma gardián. Para alguén que viviu a adolescencia na década dos noventa é inevitable pensar en Lady Leño, o personaxe que interpretaba Catherine Coulson, falecida hai xa nove anos, en Twin Peaks. Lady Leño presentouse na súa primeira intervención na serie coma Margaret Lanterman. Nesa introdución, abrazada ao seu toro de madeira, ela explica que a historia na que estamos a piques de entrar está máis alá do lume, aínda que poucos o comprenderán. «Esta historia comeza cunha persoa e eu coñecíaa. Ela é quen nos guiará aos demais. O seu nome é Laura Palmer». David Lynch dirixiu unha produción que xira arredor do asasinato de Laura Palmer, serie que pon no centro a violencia machista, e que en España puidemos ver a través de Telecinco, a mesma canle que emitía Las noches de tal y tal, con Jesús Gil presentando desde un jacuzzi, rodeado de mulleres en bikini. Penso moito que marcou Twin Peaks á miña xeración. Quizais tamén a outras, non estou segura disto, mais as grandes persoas devotas que coñezo desta peza de culto teñen hoxe entre corenta e cinco e cincuenta anos. O primeiro capítulo estreouse en España o quince de novembro de mil novecentos noventa. Eu acababa de cumprir once anos. Estaba preparada esa xeración de nenas e nenos para ver unha serie así? Deixo a pregunta no aire, sen atreverme a contestala. Sexa como for, Twin Peaks atravesounos dese xeito en que te atravesan os libros, as películas, a arte en xeral, cando o cerebro está aínda en formación. Para o que desde logo non estabamos preparadas é para tragar as imaxes de Jesús Gil no jacuzzi, o das Mama Chicho en Tutti Frutti. Hai uns días, na gala de entrega dos III Premios Emilia Pardo Bazán no País das Rías, a xornalista Irene Bascoy púxonos a carne de galiña facendo un percorrido polas mulleres asasinadas a mans das súas parellas ou exparellas, ao longo este 2024 que remata. Por desgraza, non somos quen de lembrar apenas un par de nomes desas vítimas, que ascenden a máis de corenta. Quizais o de Gisèle Pèlicot, a muller drogada polo seu marido e violada por máis de cincuenta homes que enfrontou a Francia a un macroxuízo que, tal e como sinalou Irene Bascoy, evidencia que a violencia machista é estrutural. Hai tempo lin o texto dunha pancarta nunha manifestación que dicía: «¿Te cansas de oírlo? Nosotras de vivirlo». Pareceume redondo e perfecto. O caso de Pèlicot é a proba de que non é suficiente e, se ben é rotundamente certo que esta sociedade non é a mesma que televisaba as aparicións de Jesús Gil metido nun jacuzzi, o camiño que queda por diante é longo e difícil. Como dicía Lady Leño: estade atentas ao que a vida pode ensinarnos.

Suscríbete para seguir leyendo