Un modelo de concerto para Cataluña?

A aplicación literal do acordo entre o PSC e ERC para a investidura na Generalitat marcaría un punto de inflexión no modelo de financiamento autonómico en España, na medida na que propón unha reforma de profundo calado que outorgaría a Cataluña un grao de autonomía fiscal que a achegaría ao modelo foral do País Vasco e Navarra.

Nunha comparecencia recente no Senado e nun artigo publicado esta semana por FUNCAS de acceso libre en https://www.funcas.es/articulos/la-reforma-de-la-financiacion-autonomicaW-y-el-pacto-catalan/, tiven a oportunidade de analizalo polo miúdo. En esencia, os cambios fundamentais do acordo inclúen a transferencia á Axencia Tributaria de Cataluña da xestión e recadación de todos os impostos xerados no seu territorio, a cambio dunha cota anual que incluiría o custe dos servizos non descentralizados e unha contribución limitada á nivelación interterritorial.

Se ben a achega sería moi superior ás certamente insuficientes e de todo inequitativas cotan que transfiren o País Vasco e Navarra, resultaría en máis recursos para Cataluña e tería implicacións negativas para o conxunto do Estado autonómico. En primeiro lugar, podería debilitar a capacidade do Goberno central para facer fronte a crises asimétricas, financiar bens públicos esenciais ou cumprir con obrigas como o pago de pensións e os xuros da débeda pública. Ademais, a fragmentación da xestión tributaria aumentaría os riscos de competencia fiscal nociva e dificultaría o control da fraude. Outro perigo reside nos incentivos para que outras comunidades, como Madrid ou Illes Balears, soliciten un modelo similar. Isto podería desembocar nunha redución xeneralizada da nivelación interterritorial, poñendo en risco a cohesión social e territorial do país.

O pacto PSC—ERC supón un cambio estrutural que require unha análise sosegada e un debate amplo. Comezando no seo do propio PSOE. Porque un partido de eido estatal non pode preocuparse só de garantir a autonomía dunha comunidade. Tócalle asegurar que o modelo resultante sexa sostible, equitativo e respectuoso coas preferencias da maioría da cidadanía.