Os últimos días foron estraños. Cando sabes que a morte está á espreita todo se viste dunha irrealidade ambigua. Pasan as horas e as xornadas. Cada vez que soa o teléfono acelérase o corazón. As responsabilidades do día a día dilúense e perden importancia. Os hospitais teñen a facultade de arrincarte do mundo real e levarte cara a un espazo raro, onde todo queda suspendido. Tamén a túa propia vida. Nunca é bo momento para a chegada da morte, como nunca é bo momento para a enfermidade.
Enterramos á miña avoa o 22/2/2022, unha data para o recordo, a menos dun mes de cumprir noventa e un anos. Todo o mundo a coñecía coma Rosita. Teño dúbidas sobre cal é a última imaxe que debes gardar dunha persoa da túa familia. Se algo aprendín deste transo é que sabes cando alguén vai falecer porque o seu rostro muda. É impresionante. Como ver o rostro da morte a centímetros do teu. Levaba días coa capacidade de percepción moi alterada, con algún momento moi puntual de lucidez. O derradeiro que tivo foi un pulso que lles lanzou aos seus fillos, tan só unhas horas antes de marchar para sempre: cando volvo para a miña casa?, preguntou. Non podes marchar, mamá, hoxe tes que quedar aquí. A súa resposta foi mundial: outro carallo máis! E souben que aí remataba todo, que estaba a piques de irse e que esa saída sempre a recordariamos coma a derradeira de tantas e tantas que gardamos na nosa colección de anécdotas familiares.
A densidade da morte é tal que sentes o seu peso físico sobre ti. Por iso estes días era tan difícil seguir o rumbo da vida real. É certo que ninguén nos prepara para estes lances, pero tamén é certo que a burocracia da morte é unha apisoadora. É necesario tragar a tristura e deixala para máis adiante porque existen trámites urxentes que resolver e a maquinaria nunca se detén: certificados, notas necrolóxicas, lápidas, cadaleitos, cinsas, seguros, flores, enterros... Non sei se existe outro xeito de facer as cousas, mais o que si sei é que este é demoledor.
Rosita foi portada deste xornal o 3 de maio de 2020, en pleno confinamento. Era o Día da Nai. Cando se viu na fotografía, dixo: “Ai que risa tan finxida teño, agora vaime mirar todo o mundo!” Sei que sempre andaba cun recorte do FARO DE VIGO no seu bolso e que llo mostraba a todo o mundo. Nunca soubemos de quen era filla natural. A súa nai biolóxica morreu ao nacer ela e puxéronlle os seus apelidos. A súa orixe sempre será un misterio. Nin sequera Paco Lobatón, a quen ela escribiu unha carta para o popular programa “¿Quién sabe dónde?”, logrou dar coa resposta. Tan só sabemos que naceu en Ourense e que se criou nun orfanato ata que foi adoptada por unha parella de vigueses, os meus bisavós adoptivos. Sempre especulamos coa súa orixe. Gústanos pensar que temos antepasados de gran avoengo. Desde estas páxinas, tan só me resta desexarlle unha feliz viaxe, alá onde estea.
