Por volta de 1999, a Academia do Cinema decidiu homenaxear a Elia Kazan cun Oscar honorífico pola súa longa traxectoria. Segundo as crónicas hollywoodenses, cando Martin Scorsese e Robert De Niro lle foron facer entrega do galardón, houbo no auditorio quen se negou a aplaudir; entre tales xentes habería que situar, polo visto, nin máis nin menos que a Marlon Brando quen, para alén de negarse a ser el o encargado de trasmitirlle a Kazan o premio, veu alcumalo deste xeito: “ese ghicho foi un delator!”
En efecto, case cincuenta anos atrás e acurralado pola Comisión de Actividades Antiamericanas, o célebre director de orixes gregas viñera entregarlles a esta unha lista dos seus amigos e colegas que estaban, ou estiveran, afiliados –coma el mesmo– ao Partido Comunista. Non obstante, o curioso do relato é que o propio Brando si que traballara ás ordes de Kazan, e con posterioridade a este feito, en tres ocasións: especialmente en “A lei do silencio” (1954) que, por mor do seu argumento –Brando intepreta nela a un estibador, canso da corrupción e mais da violencia sindical, que acaba por denunciar os seus dirixentes diante dos tribunais–, vén sendo considerada como unha verdadeira apoloxía da delación.
De certo, nin Kazan nin o inesquecible Vito Corleone de “O padriño” (I) figuran entre nós desde xa hai tempo dabondo. É por iso que, no caso de procurarmos directores, actores... que se fosen ocupar de trasladaren á gran pantalla esoutras corruptelas, chantaxes, subornos..., tropelías mil que tanto o propio Luis Bárcenas como o seu avogado andan a denunciar/filtrar día si e día tamén, teriamos que buscalos máis á man: Alberto Rodríguez, Rodrigo Sorogoyen, Antonio de la Torre, Josep Maria Pou, Carlos Santos... Agora ben; vaian todos con tino e mais cos pés de lá por diante; non vaia ser que, outra volta, alguén os acuse tamén a eles, de filmaren, interpretaren... un novo panexírico do delator.
Porque é o caso que nalgúns medios da capital das Españas, determinados (autoproclamados) líderes de opinión, columnistas de postín/postineo –repasen os, sempre moi amables, lectores “El mundo lo hizo así”, asinado por Arcadi Espada– xa explicaron urbi et orbi, e continúan aínda en semellante proceder, que o tal Bárcenas –é dicir, a súa actuación– forma parte, si ou tamén, do mundo “dos covardes en acción”, participa da –e cito textualmente– “traición, de la mentira y el miedo” e, ao cabo, do máis puro e duro “impudor”. Xa que logo, nada de considerarmos o extesoureiro do PP como un “arrepentido” e si, polo contrario, unha sorte de novo Terry Malloy, pero sen contar nunca –o que non é, non é e ademais devén imposible– coa prestancia elegante de Marlon Brando. Máis ainda, de atendermos aos gurús capitalinos, os xestores da “confesión do covarde Bárcenas” deberían actuar talmente como aquel Quinto Servilio Cepión que, unha vez concluída a felonía, se negou a retribuírlles aos asasinos de Viriato o ouro estipulado toda vez que “Roma non paga a traidores.”
“Nunca traizoes un amigo e mantén a boca pechada”: velaí aquilo que os mafiosos lle espetan ao mozo Henry Hill –interpretado, xa adulto, por Ray Liotta– nos primeiros minutos desoutro film, “Goodfellas” –nas pantallas próximas, “Un dos nosos”–, dirixido por Martin Scorsese en 1990. Desde logo, este cronista ignora por completo cales veñen ser os gustos cinematográficos do Sr. Espada e compañía pero tal parece devir que, en consonancia cos gangsters aos que acaba por inculpar Hill/Liotta, ademais de condenaren a delación/traición –e aínda a “mala voluntad y oportunismo judicial” (sic) dos xestores da confesión de Bárcenas–, si que entenden, xustifican, prescriben... como moi honorable, de veras digno, esoutro proceder, esoutra lei do silencio, made in Sicilia, coñecida como omertà e que transforma a quen a rompe (un cascittuni) no ser máis vil deste mundo, ben merecente dunha morte matada.
Coido que nin falta fai que lles lembre a Vdes., o célebre SMS: “Luis, sé fuerte”. Procedía do móbil de Mariano Rajoy. Porén, de contaren naquela xeira coa tecnoloxía oportuna, podería proceder moi ben desoutro de Giulio Andreotti. En fin, e sempre de acordo coa “ética” –é un dicir– mafiosa, Cu è Surdu, orbu e taci, mpaci Campa cent’anni (‘O que é xordo, cego e mudo vive cen anos en paz’).
La mafia uccide solo d’estate; ‘A mafia mata soamente no verán’. O Sr. Bárcenas pode estar tranquilo polo momento; agora mesmo, estamos no medio e medio do inverno. Iso si; que o seu fillo “Willy” e demais membros de Taburete vaian arranxando, non obstante, a correspondente banda sonora orixinal. A película non fixo máis que empezar.
