Pertencemos á nosa memoria, polo menos iso me di a fotografía que teño diante. Foi hai tempo, hai unhas décadas, e nela están todos os que eran pero non os que están. Sorrín felices, relaxados e contentos. Están en medio do Entroido, cos seus instrumentos na man ("os de tocar, se entende", que dixo Luis Carandell), algúns de verdade, outros de cana ou follalata. Na súa alegría está tamén o seu contento polo regreso, porque se rompían os anos de tregua e de silencio, porque de novo volvía á rúa a súa leria buliciosa e deslinguada.

Alí estaban: Carlos, Basilio, Laureano, Daniel... Non andaban nin O Abuelo, nin Juanito, pero sí Manolo. Eu case nada sabía deles máis alá da súa existencia e a súa música ben acompasada, e Él ensinoumo todo, con gran xenerosidade deume gramática parda da súa angueira carnavalesca, de como funcionaba aquilo: unha melodía por aquí, un verso solto por alá e "estopa" por onde sexa. Uns códigos propios, como de sociedade secreta pero de coña. E así decidín sumarme a aquela banda de divertidos irredentos e tiven a fortuna de acompañalos uns cantos anos e pasalo ben coma eles. Eternamente agradecido.

Coñecín moi pocos grupos con tanta liberdade pero tamén disciplina no comportamento. Sobraba bo ambiente e camaradería. O Xarangallo Mangallo converteuse nun símbolo irrenunciable do Entroido Marinense, con eles recomezou todo, co seu contaxioso entusiasmo e as súas ganas de vivir. Houbo tamen algo neles de enviados especiais a lugares alleos: Entroidos de verán en Pontevedra, participación musical en peñas taurinas, actuacións na TVG? Esparcían brasas de Marín alí por donde ían. Lembralos hoxe, na figura do Norteiro, é un recomendable exercicio didáctico moi necesario nestes días nos que xa empeza a escoitarse o latexo do día grande: O Martes de Entroido.

O tempo técenos a vida e a vertixe do seu paso, pero tamén nos permite recoñecer e recompensar a aqueles que para a nosa fortuna se cruzaron no noso camiño.

Hoxe é unha desas ocasións: O Concello homenaxea a Manolo O Norteiro, lenda viva do noso Entroido, fedatario da memoria do Xarangallo. Ben o merece, e asegúrolles que non me move paixón de xenro, senón un sentido obxectivo da xustiza. A él, a Manolo, e por tanto ao seu Xarangallo, ao que tanto lle dedicou, merecían este recoñecemento. Emociona sabelo, como emocionante foi o que días atrás lle dedicou Bueu, pobo irmán, a Silvino, patrón das Pirilleiras. Nobreza obriga.

Cando souben que ía suceder, descolguei o teléfono e chamei a Manolo, ousado de min, permitinme darlle un consello: cando teñas que agradecelo -díxenlle-, di que xa era hora de que te gratificaran por pasalo como Deus. Se non o di, saiban quen lean isto, que o pensa e o sente. Viviuno.

O Xarangallo foise hai xa uns cantos anos, pero quédanos o seu recordo cosido ao tempo e encarnado agora en Manolo. O seu recordo vivirá para sempre.

Adóroos porque souberon converter as cancións de sempre en críticas desvergonzadas, atrevidas e punzantes. Por facer que o Entroido de Marín fose unha música alegre que saltara de nube en nube, de boca en boca, de corazón en corazón.