Con frecuencia dise que a lectura nos permite vivir moitas vidas nunha. Quizais a afirmación sexa certa e a través das súas variadas tramas, personaxes, escenarios e estilos os libros sexan o mellor dos instrumentos non só para vivir outras vidas senón tamén para intentar comprender os seus entresixos e atopar resposta a algunha das múltiples preguntas que suscita. En definitiva, os libros ensinan sobre a vida porque se inspiran nela. Pero, que pasaría se os feitos sucedesen no sentido contrario?, que pasaría se fose a vida a que se inspirase nos libros, a que tomase deles a súa esencia para escribir o seu guión?
Se así fose, a vida sería ben distinta. Poderiamos por fin pasar páxina de verdade, cambiar de capítulo, esquecer. Mesmo teriamos a opción de volver atrás para comezar de novo unha historia, para facelo con máis ganas, para ser algo máis ca un lector pasivo, ou simplemente para abandonala a tempo. Un podería escoller entre escribir a súa historia ou deixar que outros a escribisen por el, entre ser "autor" da súa propia vida, construír a súa propia biografía, ou seguir as liñas escritas por outros, tendencias que por populares se supoñen interesantes, sen reflexionar acerca do camiño que realmente lle apetece seguir.
Se a vida fose coma os libros as palabras terían máis peso, estarían máis escollidas, menos palabrería e máis significado. Así, lonxe de ser levadas polo vento, permanecerían alerta, nunha sorte de sala de espera, agardando polo lector axeitado. Se fose coma os libros, os personaxes das novelas serían moito máis ca iso, lograrían conectar cunha parte de nós, teriamos a sensación de respirar canda elas, de sufrir o que eles sofren e compartir o que eles pensan.
Eses personaxes permanecerían para sempre na nosa memoria, coma se un nunca terminara de despedirse da historia, coma se unha vez lida fose imposible separar no mundo dos recordos o vivido do lido. Cumpliríase polo tanto aquela afirmación de Unamuno: "os personaxes das novelas están máis vivos que os seus propios autores".
Quizais vostede, despois de ler isto, se mostre en desacordo con este punto de vista. Quizais considere que non ten sentido falar en condicional, que a vida xa se parece ós libros, que todo depende dos ollos cos que se mire. Pode que entón eu cambie de parecer e lle de a razón ao lembrar os ollos dese neno que está a ler un libro que lle apaixoa. Ese neno que, incapaz de manterse no seu asento, se levanta dun salto para lanzarse sobre o seu mellor amigo a ensinarlle a páxina que o cautivou; ese instante no que o mundo que os rodea deixa de existir e a vida se reduce, en efecto, a un pequeno libro, ás mans inxenuas que o sosteñen, que comparten nerviosas o descubrimento, e ós ollos inquedos dun par de cativos que non poden deixar de asombrarse co relato da vida.
*Mestre e veciño de Xaxán.
