Na edición en papel do 11 do corrente deste xornal abraia, ata me exixir relectura, constatar como dous grupos políticos municipais antagónicos -ou non- á fin acordan en Pleno compartiren novo interese; en materia insubstancial que me é profundamente adversa: a exhibición, dende sine die e pretendida permanente, na Udra -pola Chan da Gornición ou do Axexante da Boca, supoño- dun canón de aceiro forxado seica dado en chamar de pau, en pésima evocación daqueloutro de carballo activado en lugar, circunstancia e ano tan distantes como alleos á nosa realidade (Cotobade, Guerra da Independencia, 1809). Non o cremos resultado de obnubilación pasaxeira e si despropósito de pleno dereito perpetrado por estrategas. Un dislate incríbel, de darlle mal a un e que oxalá nin pintado.
Po non cumprir con ser réplica nada nos substiúe e nada nos simboliza este tirabolas; tampouco isto acadou na Montaña. Vénnos chimpado. Endexamais debera recibir A Udra elementos deturpadores da súa identidade monumental nin da primixenia comuñón que de sempre nos ofrece; abonda con tanta parede. Arrédense do engano: xa todos sabemos en cal contexto rancio, herdeiro da penuria e do silencio, tivo que soportar ser atalaia armada durante catro décadas. Non proceden desconfiguracións nin retrocesos. Se queren prender fachos resplandecentes por ela adiante axuden a facilitárllelo acceso integral ós discapacitados físicos; a lle catar unha migalla o subsolo do Castro e lle repoñeren a cruz da pirulla, erixida ós afogados no mar; a desmontárllelo Bebedouro de Fonvalo da Regueira nun aceno de salubridade primordial. Que xa por chafalleiros e por íremos á herba para a bicicleta canto fai nos coñecen.
E fagan favor xa que logo: se daquela o seu enxeño foi avante, teñan a ben amendalo un chisquiño: ritualíceno con xeito, anque máis nada fore dándolle traslado pola Vrea da Artillería, itinerario orixinal ex profeso. Fágano se acaso con banda e honores, que por alá embaixo non incomodan. E postos vds. e mais a alfaia na ubicación idónea amáñense sen se dar fregas para as instantáneas; síganse levando ben. Porque no intre quizais se xuntare moita xente naquel torreiro: presuntos ideólogos (A.S.B.E.L), presentadora (M.E.E.F.), C.M.V.M.C., servidores públicos do teor se aínda os houber, outros impelentes e demais curiosos.
Mera absurda moción, para maior espanto aplaudida. Porén no decurso da histórica sesión máis medo mete (impresa mesmo cega) a frívola argumentación esgrimida polo edil polivalente para se excusare da aprobación; aparente declaración de principios, que por se gloriosa deixamos para os anales. E como no medio de tanto rabo adoita aparecer unha cabeza, heme obriga encomiar a intervención do Vicealcalde, álxido de facultades. Abofé: absolutamente incompatíbel co encanto e reminiscencias do enclave asignado, é no extrarradio do museo onde poida lucir tan codiciado trofeo, ou acollido no seu soto; a salvo de sere colmado polo mato e as acacias, quizais antes de mudar o ano.
Mátannos a disgustos! Desputaríanse vds. unha bancada para un atractivo estupefaiate ou pareceríalle isco máis exótico un narcosubmariño? Até onde chegarían vds. con tal de seguir chamando a atención? Cánto mellor non sería que se deixaren de tiros ó airo, de campamentos papaareas e aínda doutras caralladas inimaxinables para con afouteza xerar harmonía restaurando á epígrafe da Cruz de Sanomedio, restituíndo o mogón de término da Tomada de Martínez, ensinando aquel forno romano, honrando a Fonte dos Cabalos (O Castrillón), rehabilitando arquitectura tradicional periférica, devolvéndonos dun raio dunha vez o camiño de Coumiñan etc! E pagaren as súas débedas patrimoniais.
Parécemo que tamén desta volta moito gando e carro frouxo. Agardamos pois a que proposta consentida da maneira teña menos peso e alcance có seu “tutelo de ferro” (dille así o meu netiño).
*Veciño de Beluso