La reducción de los fondos comunitarios, que provoca inquietud en el sector, es otro de los factores que, para algunos, indican que la pesca ha entrado en una crisis sin fin. ¿Lo creen ustedes también?

-Benito González. Pódese interpretar como crise ou non crise, pero o que hai é que nós non chegamos a estar traballando, nen a definir as normas, para armadores e mariñeiros, de xeito que sirvan de verdade. E que poidan cumprirse para que se manteñan os recursos,para defender un sistema de comercialización ben posto, é dicir, que teñamos a capacidade de convivir laboralmente coas normas que chegan de Bruselas e que non sempre están claras ou, ás veces, nos perxudican.

-Ramiro Otero. Nós pensamos que sí, que hai unha crise duradeira, non sei se se lle pode chamar ou non permanente no sector; vén dada tamén porque a de antes era unha situación na que pescábamos todos e non pasaba absolutamente nada, e a medida que se vai notando que os recursos non son inagotables efectivamente entramos nunha situación de pesca responsable, e que hai que ir a por ela, hai que saber que se pode pescar. Ista é unha dinámica xa imparable.

-J. A. Suárez Llanos. A mí me parece que la crisis está bastante más fuera del sector que dentro, la verdad. Ha habido momentos muy difíciles en estos años, crisis coyunturales; por ejemplo en el 2008 hubo una muy fuerte como consecuencia, os acordaréis, de la crisis del gasóleo por el fortísimo incremento de los precios, y ahora hay otra, como se ha dicho, la que se deriva de la sustitución de nuestras producciones por otras foráneeas, como es por ejemplo el caso del panga.

¿El problema principal es de reglamentos...?

-B. González. Sí, nós entendemos que por esa cuestión normativa, precisamente por iso aínda que non só, claro, se fala con tanta frecuencia da crise permanente. É o resultado máis obvio de toda a confusión normativa existente, máis que de escasez de recursos ou de que as pesquerías non funcinen ou estean esgotadas ou en vías de esgotamento. Pêixes hai, o que temos é que poder pescalos, e despois que se coman e se merquen os nosos e non os outros. Eso é as veces tamén clave.

-Otero. Non é só unha cuestuón de normas, senón tamén de atitudes. Temos que seguir vixiando o mar para poder seguir traballando, non creo que se poida discutir iso.. Polo tanto, a pesca responsable é unha pesca que incide tamén na crise. Porque non saíron aínda medidas o bastante eficaces de futuro para o sector pesqueiro cara ese mantemento dos recursos. E a normativa ten que ser clara e atendible polos diferentes segmentos do sector.

-Suárez Llanos. Las normas tienen su importancia en la medida en que regulan producción o comercialización o ambas, eso tampoco se puede discutir. Las normas, la inadecuación de las que hay o su ausencia.Insisto: hubo una gran crisis a finales de los ochenta, y orincipios de los noventa, pero escasa reacción efucaz. En el año 73 reivindicábamos ocho puntoss para el sector en general, y son practicamente los mismos que estamos reivindicando ahora.

Se citó como causa de la crisis el afán conservacionista...

-B. González. Pode haber algo diso, efectivamente.Nós estivemos na World Fishing, e alí falouse moito destas cuestións. Hai quen parece pensar máis nos peixes que nos pescadores, e si eliminas o factor humán chegarás ao absurdo. Pero convén engadir inmediatamente qeque non todos os problemas que afectan á pesca proceden da pesca en sí mesma, do propio sector. Hai outros moi claros dos que se fala menos.

-Otero. Para min é evidente que hai que atender aos pescadores de hoxe pero tamén a pesca do futuro, porque se non non haberá pescadores de mañá. Pero é certo que non se poden deixar tirados aos pescadores, e por iso dende Comisións dicimos que hai que coñecer ben o impacto social e económico dalgunhas medidas conservacionistas , dende vedas a paradas biolóxicas, etcétera, e hai que analizar as zonas afectadas.

-Suárez Llanos. Creo que en este asunto ha habido un movimiento pendular como en tantas otras cosas, y cuado se asa de un extremo a otro siempre hay problemas. Es cierto que hay una mayor concienciación ecológica que se ha volcado en la parte pesquera quizá porque es la más débil. Han hablado ONGs, ecologistas etcétera y se ha pasado de no tener criterio socoeconómico pesquero a tener uno solamente ecologista, lo digo así de claro.

-B. González. Se incidimos no que eu máis coñezo, que é a pesca nosa de baixura, hai unha serie de factores de desgaste, digámolo así,que teñen que ver coa sociedade en xeral, como é por exemplo a contaminación, que afecta a unha parte clave da costa; e hai cultivos mariños extensivos tamén, e eses factores inflúennos a nós. Pero hoxe vexo un afán conservacionista que pode caer en algúns excesos sen ter en conta os perxuizos que podería causar á flota esañola.

-Otero. O que so é verdade tamén é que as augas non son as mesmas que hai cincuenta anos, hai unha contaminación que está aí, dende a industrial á urbana, permitida pola propia Administración: velaí o caso dunha papeleira do norte de Irlanda cuxa contaminación chega a Noruega sen que se teñan adoptado solucións axeitadas. Todo eso está aí e hai que erradicalo. Estase tentando pola vía da redución da actividade pesqueira, pero é certo que pola outra parte do problema apenas se actúa, apenas se toman medidas.

-Suárez Llanos. La cuestión ahora es cómo volvemos a un equilibrio evitando los extremos. Pero cuando se va a abordar una política común la clave está en los objetivos y la opinión generalizada en la UE es que han de seguir suendo ecológicos; y lo aceptamos, si se basan en estudios rigurosos. La cuestiónb es que si te fijas se ve que para la mayoría de las áreas pesqueras no existen esos estudios, el 59 por ciento de las “áreas stock” carecen de estudios científicos serios. Ese es el problema grave actual.

Una antigua discusión...

-Otero. A ver, estudos hai. E demostran que hai que ter unha precaución clave dos stocks para que non desaparezan. Non podemos dicir unha cousa por outra, os científicos están a facer unha boa labor, aínda que probablemente falta que contacten directamente coa xente que está no mar, coñecer mellor a súa visión do que pasa.

-Suárez Llanos. Hay un principio básico de la Unión Europea que establece que si nohay estudios concretos de una zonas hay que aplicar el llamado “principio de precaución”. Y en la mayoría de los stocks estamos basándonos en informes que no son científicos y que predican la reducción, la precaución. Pero ni siquiera así hay posturas unánimes.

-B. González. Efectivamente non temos estudos tampouco nós, estudos científicos. E aparte de que hai poucos, algúns son sorprendentes; por exemplo un, recente, sobre a pescadilla, que non responde á realidade; a pescadilla está desequilibrando, é un peixe moi voraz e está incidindo de xeito negativo en moitas pesquerías; pescouse pescadilla con liña, no Berbés de Vigo.

-Otero. Si non nos basamos en que os científicos son os que teñen que poñer dalgún xeito un freo para poder pescar isto sería unha selva. Penso que dende o punto de vista científico está o camiño feito aínda que faltan datos en algunhas pesquerías e coa xente do mar. E hai datos que amosan a sua boa labor; o caso do bacallao está aí, se non se tiveran restrinxido as capturas, a especie estaría esgotada. Hai que facerlle caso aos científicos aínda que se lles pida máis achegamento á realidade.

-B. González. Non é descalificar por descalificar. Hai exem- plos: falei da pescadilla, e o que pasou coa caballa, que se deixou de pescar por unha cuota ridícula que temos en España e que á hora de pescala, aquí que se vendía ben, xa non se pesca. Non podes permitir que haxa moitos peixes deses porque desequilibran outras pesquerías. Mirade, estamos convencidos de que ás veces danse paus de cego con esa precaución sen demasiados estudos, e moitos dos que hai non son rigurosos.

-Suárez Llanos. No desprecio a los científicos, sólo digo que la metodología de muchos estudios no es la adecuada. No pueden darse informes virtuales, han de ser lo más aproximados posible a la realidad, y para eso tienen que contar con la gente del mar. Falta la opinión del empresario y el trabajador, eso es lo que no pasa en otros sitios y no queremos que pase en Europa; que allí los científicos hablan con los pescadores antes de emitir informes y se incluyen medidas sociales y económicas si se consideran necesarias.

Quizá en Europa la pesca importa poco.

-B. González. Probablemente así é. E por iso se está a desenvolver e a protexer tanto a acuicultura, en vez de apoiar a pesca extractiva. E ao final imos saír perxudicados todos. Penso que si, que contamos pouco na política pesqueira europea.

-Otero. É opinable. No Libro Verde recoñécese que a UE equivocouse na política pesqueira ata agora. Pero por iso se foron dando cambios nesa propia política e se orientan a mellorar e a crear algo común coa idea de seguir avanzando..

-Suárez Llanos. En Europa el mercado sí es importante, se dieron cuenta de que comer pescado es sano y quieren aumentar el consumo. Otra cosa es la producción, y ahí hay dejadez, dicen “que pesquen otros y lo traigan”.Pero quien tiene la producción tiene el mercado.