Galiza vital

A Fundación Vicente Risco, na súa sede de Allariz, presenta desde o pasado sábado a mostra Vicente Risco e Daniel Castelao. Galiza como proxecto vital centrada na relación entre dúas figuras como Castelao e Risco, fundamentais no cultural e político na historia do noso país.

A magnífica mostra documenta con rigor, por medio de debuxos, manuscritos e correspondencia, esta relación, tocando temas moi variados de carácter histórico, político, literario e artístico. Imos centrar estas notas no ámbito artístico, que na exposición é de relevancia notábel ao ter a fundación importantes fondos de debuxos e publicacións ilustradas en que participaron ambos creadores.

É ben coñecido que Vicente Risco e Castelao son figuras centrais da cultura galega e que tiveron o principal ámbito de encontro na revista Nós (1920-1936). O primeiro, director literario da mesma; e o segundo, director artístico. Ambos evidencian un fondo interese pola actualización dos discursos estéticos e plásticos do contexto cultural galego.

Castelao, coa creación do Álbum Nós na segunda metade da década dos dez, é o primeiro artista galego que de xeito manifesto rompe co costumismo e coa tópica dominante na arte galega desde finais do século XIX, afastándose dun ambiente que, aínda que se fora anovando en termos formalmente modernistas e simbolistas, evidenciaba unha notoria compracencia no temático.

A súa obra delata unha constante preocupación pola linealidade cunha notoria evolución estética que parte das formas modernistas para chegar a un expresionismo singular. Arte popular, primitivismo e expresionismo son algunhas das constantes da súa obra, que se poden enxergar no conxunto do seu labor. A recepción de influxos posimpresionistas e expresionistas percíbese nos seus debuxos do Diario 1921, sen que desapareza a linealidade e o tratamento de superficies de influxo modernista e referentes simbolistas.

Alén diso, cos seus textos sobre estética, moitos publicados na revista Nós e/ou divulgados en palestras como «Arte e galeguismo», foi un axente central no debate estético na Galicia dos anos anteriores á Guerra Civil.

De por parte, Risco non foi propiamente un artista plástico e a súa actividade como debuxante non supuxo unha dedicación fundamental dentro da súa polifacética personalidade intelectual. O noso escritor utilizaba o debuxo de xeito instrumental, moitas veces como auxiliar da escrita, ao tempo que delataba, nos seus escritos e debuxos, unha enorme atracción pola actividade artística, que manifesta xa desde a década dos dez divulgando entre nós os correntes estéticas de vangarda.

Suscríbete para seguir leyendo