Vinte e seis anos fan os Keltoi neste 2021. Catro rapaces de Vigo que no ano 1995 se xuntaban para tocar, tomar uns tróspiros nun local de ensaio e divertirse facendo cancións polo rego das bandas que máis lles gustaban. Alí estaban Cockney Rejects, Sham 69, Red Alert, The business, os enormísimos, e aínda en activo, Cock Sparrer ou os irlandeses, e non menos grandes, Stiff Little Fingers dando voltas nos vellos picadiscos, aínda ben engraxados, dos amantes do punk máis auténtico, obreiro, directo e irreductible. Sempre lonxe das modas e preto do pulso da rúa, da fábrica, da mina, do andamio e da fodida xornada laboral, case sempre tan necesaria como interminable. O “street rock and roll”, “street punk” ou, se preferides abreviar, tamén chamado “oi!”. E así, alí, naquel local de ensaio vigués de mediados dos 90, nacía posiblemente o grupo galego que máis claramente apostou por seguir os carreiros dun estilo que daquela aínda estaba demasiado orfo de bandas e seguidores no noso país.
Con algúns cambios lóxicos na formación, e atinando xa nun argumentario e ideario que a banda levaría ao lombo xa para sempre como mandamentos escritos en granito, bautizáronse co nome de Keltoi!, que significa celtas en grego asemade de levar no escaparate ese oi! tan de seu. Xa dende o principio da historia do grupo, coas primeiras gravacións, tiveron moi boa aceptación e comezaron a ser coñecidos no país e tamén alén das nosas fronteiras, colleitando boas críticas en fanzines e revistas de rock especializadas. Así comezaba unha desas historias musicais das que tanto presta escribir e contar: a historia dos grupos que remexen nas conciencias e non casan con ninguén, dos que navegan polos mares da autoxestión con total suficiencia e no respecto máximo polos compañeiros e polos seus seguidores e amigos, nunca fans, palabra que detestan.
Keltoi !van ao seu e ao seu ritmo. Familia, traballo, vida e punk en perfecta conexión e todo na súa xusta medida. Nunca lles faltan escenarios onde tocar e o teléfono do grupo soa dende lugares ben alonxados xeograficamente, dende o Estado español a Europa e, por suposto, nos escenarios do país. Mais a militancia confesa e comprometida na autoxestión fai deles o que son e, precisamente, esa é a medida que os leva a estes vinte e seis anos en activo nun envexable estado de saúde a xulgar por unhas últimas entregas discográficas que mostran a unha banda que parece estar no seu mellor momento de saúde musical. A Casco vello (1998), Estado de sitio (2001), A nosa cinza (2010) e Sons da rúa ( 2016) uníronselle nos últimos tempos os sete pulgadas Tempos convulsos e XXV cos que aproveitaron o parón COVID para, na ausencia de directos, poder celebrar así o seu aniversario.
Onde vai xa aquel primeiro concerto no mítico pub Rass do casco vello vigués, un día das Letras galegas de 1996 xunto aos Diplomáticos de Montealto, e canto tempo foi quedando atrás mentres os Keltoi continúan inquebrantables polos carreiros da música de rúa, da cultura do país e do punk máis doente e honesto. Cando falo deles, sempre cómpre repetir que os Keltoi!, nas súas cancións, ouvéanlle á esperanza, á loita polos tempos mellores e ao orgullo da xente traballadora que non ten medo de dicir o que pensa e o que sente. Lonxe do ruído mediático e das poses de espello e photoshop, son deses grupos que todos deberíamos escoitar cada luns pola mañá. Dende ese Vigo do celta, do casco vello, do porto e da máis xenerosa das hospitalidades. Ese Vigo de músicas e xentes que tanto alimentan o espírito. É certo rapaces: “moito choveu e case todo cambiou” mais aínda así sempre quedará tempo para mandarlle un grolo á vosa saúde e brindar por otros tantos.
50 anos de Mediterráneo
Seica cando Serrat comezou a cantar en castelán, armouse a de San Quintín: o seu lp La Paloma caeulle a moita da xente da “Nova Cançó” coma un ballón de auga fría e traizón. Pero el, fillo de dúas línguas, xa vivía mergullado decote nas batallas do compromiso idiomático con situacións como a súa famosa espantada de Eurovisión no 68. Mais o caso é que esa fenda arredor del parece estar de sempre aí, con detractores e seguidores, e todos convencidos da razón mentres o do Poble Sec semella alleo a ese ruído nos calcañares. Despois, decembro do 70, chegaría o soado encerro no mosteiro de Monstserrat con outros trescentos intelectuais para protestar polo proceso de Burgos. Logo, canso de tanto lío e ruído, disque se foi de retiro á Costa Brava, concretamente a Calella de Palafrugell (Xirona), a buscar un pouco de acougo e paz, e foi xusto alí, precisamente, cando as musas o visitaron para compoñer un dos mellores discos xamais escritos na lingua de Cervantes: Mediterráneo (Zafiro/Novola, 1971).
Cincuenta anos van aló e o traballo, lonxe de calquera polémica, foise converter nun dos albums máis luminosos, icónicos e esperanzadores da música universal. Dende o cotián, cunha lírica profunda, intensa e coloquial Serrat soubo conectar co sentimento de toda unha xeración que parecía estar a espertar dun pesadelo e era quen de enxergar xa algunha raiola de luz entre as regañas. Un disco, pois, que fala da vida e da morte. De estar vivo nun tempo e nun lugar, e que non deixaba sitio a desputas nin peros pola súa contundecia conceptual. Son 50 anos dun labor que non avella e que permanece fiel a todas esas escenas latexantes que Joan Manuel soubo pintar en cancións que acadan a difícil tarefa de derrubar cancelas culturais e idiomáticas, deixando só, e ao aire, esa parte da emoción humana que todo o goberna cando de arte falamos. A música, ao final, é para xuntarnos, fales o idioma que fales e nazas onde nazas, sexa nun mar calquera ou no seu mediterráneo.
