A década dos 70 do século pasado foi, sen dúbida, a década do rock. Por iso, nestes anos 20 que encetamos hai tres semanas van ser constantes os quincuaxésimos aniversarios e mais as efemérides deste ou daqueloutro disco ou canción senlleira. De feito, a colleita do 71 inclúe o Imagine de Lennon, o LA Woman de The Doors ou marabillas do rock progresivo asinadas por King Crimson, Genesis, Pink Floyd, Supertramp ou Jethro Tull, todos eles con disco ese ano. Tamén os Rolling Stones, claro, e David Bowie, Santana ou The Who publicaban traballo daquela, saíndo á rúa ao carón de alfaias como o Fireball de Deep Purple, o Master of Reality de Black Sabbath ou o disco sen nome, xeralmente chamado IV, dos Led Zeppelin, en que se incluía unha canción que gravaran en decembro de 1970, “Stairway to Heaven.”
Dentro da que pode ser considerada unha das mellores -senón a mellor- das colleitas do rock, sobresae sen dúbida a canción dos Led Zeppelin, poderíase dicir incluso o tema ao que quedou vinculada para sempre a banda. Trátase, para moitos, da mellor canción de rock, a conter o mellor solo de guitarra da historia; alén dos gustos persoais, os datos apuntan a súa enorme influencia na música dos últimos cincuena anos. Segue a ser, hoxe en día, un dos temas máis radiados a nivel mundial, especialmente en EEUU onde foi emitida máis de tres millóns de veces. As cifras, na internet, son mareantes, con máis de catrocentos millóns de reproducións só no Youtube. Pero quizais o dato que mellor mostre a súa importancia sexa outro: “Stairway to Heaven” é a partitura de rock máis vendida da historia. Millóns de novos guitarristas deron os seus primeiros pasos na música con esa progresión de acordes en La menor que soa ao comezo da canción. Progresión, por outra banda, moi común na música pop das décadas anteriores. Por exemplo, na canción “Taurus” da banda americana Spirit, publicada un par de anos antes, o que foi aproveitado despois por un espilido avogado para tentar reclamar dereitos por un suposto -e obviamente inexistente- plaxio nun affaire xudicial que rematou aínda no 2019.
A canción estivo no entanto a piques de non ser incluída no traballo pois a reacción do público a primeira vez que a banda a tocou ao vivo, en marzo do 71 en Belfast, foi fría. Só o silencio xurdiu despois dos oito minutos de música. Con todo, Jimmy Page e Robert Plant, os líderes da banda, decidiron manter no disco aquela composición creada para substituír “Dazed And Confused” como parte central nos shows dos Zeppelin. Tampouco as primeiras críticas recibidas foron boas, mais isto era unha constante no traballo do grupo e de feito foi a razón pola que o disco en que se inclúe “Stairway to Heaven” non teña título, nin apareza na capa o nome da banda ou a casa discográfica. Segundo Page e Plant, a idea era incluír no traballo só a música, e que a xente decidise.
E a xente decidiu. O motivo polo que millóns de persoas arredor da Terra foron conmovidos por unha música que os críticos tildaron de superficial e pretenciosa e por unha letra abstracta e que non nos transmite ningunha mensaxe clara segue a ser un misterio, como acontece con moitas obras de arte que acadan ese estatus. O propio Plant, autor da letra, di non gustar agora dela e rexéitaa: “é pomposa e foi escrita por un rapaciño de apenas vinte e tres anos. Nese contexto hai que entendela”.
É curioso ollarmos agora, inseridos plenamente -gostemos ou non- na cultura anglosaxoa, as reaccións que esta música provocaba nas sociedades occidentais da época. Nomeadamente, a das últimas bandas citadas nesa colleita do 71, os Purple, Black Sabbath e Led Zeppelin, semente de todo o metal que veu despois. As acusacións de ligazóns co satanismo eran constantes, amplificadas nas TV americana polo sacerdote Paul Crouch que entre fervor relixioso e pareidolia acústica apuntaba que a canción de Led Zeppelin, entre moitas outras, contiña mensaxes diabólicas se era reproducida do revés. Mensaxes subliminais para levar a xuventude lonxe do “American Way of Live” que esta xa deixara atrás, por certo, desde os tempos da xeración Beat.
No pasamento de Sylvain Sylvain
Outra das consecuencias de entrarmos neste década dos quincuaxésimos aniversarios do rock é que os seus protagonistas están a entrar xa na vellez. Aqueles roqueiros guedelludos e rebeldes son hoxe anciáns que, con máis ou menos venerabilidade, seguen a percorrer os carreiros, algúns, e apenas os do xeriátrico en que viven outros. E, é claro, o pasamento destas estrelas vainos lembrando, no seu lento pero inexorable avanzar, que todo, até o rock, é efémero.
O último en nos deixar, apenas hai uns días, foi Sylvain Sylvain; o que fora o guitarrista, xunto a Johnny Thunders dos New York Dolls, faleceu camiño de cumrprir os setenta. Nado no Cairo, criado na súa infancia en París e chegado aos Estados Unidos de adolescente, Sylvain era, xunto ao cantante David Johansen, a única das bonecas que sobrevivira os anos de música, droga e autodestrución.
The New York Dolls, aínda que adoito encadrados no glam-rock, foron sen dúbida unha das maiores influencias no movemento punk que ía pór o ramo a esa década roqueira dos 70, apesar de que os seus discos, New York Dolls (1973) e Too Much Too Soon (1974) pasaron desapercibidos para o gran público e foron moi criticados pola prensa especializada. A banda desfíxose no 1977 e só obtivo o recoñecemento despois de que os Sex Pistols -o fenómeno comercial que sacou o punk do underground- os sinalasen como a súa referencia esencial. De certo, iso podería ter incentivado o retorno da banda -que si se produciu, en modo dinosauro, nos 2000- mais o ronsel de mortes -algunha, como a do baterista colombiano Billy Murcia, digna da canción de Def Con Dos “Pánico a una murte ridícula”- e mais os graves problemas de drogadicción dos sobreviventes fixo que isto non acontecese.
