Resulta unha práctica moi común entre os artistas dedicados ás artes narrativas, e que entran na derradeira etapa da súa vida, construír unha obra-epílogo que pretenda dar carpetazo a todo o seu legado artístico. É dicir, unha actuación final que compende a súa visión do mundo como creador. En cambio, o que non adoita ser tan habitual é facer xusto todo o contrario: impugnarse a si mesmo por medio dos retrincos finais da súa obra. Precisamente, Clint Eastwood, que vén de cumprir hai uns días noventa anos, é un claro exemplo desta forma de facer mutis polo foro.
Fixémonos, por exemplo, en Gran Torino (2008), un título con aparencia de despedida -despedida non consumada, xa que a súa vitalidade permitiulle a Eastwood rodar aínda máis longametraxes. Nesta fita, o protagonista (interpretado polo propio director e actor norteamericno), atesoura os trazos máis recoñecibles de varios dos personaxes encarnados por el durante moitos anos: é un heroe da guerra de Corea ( O sarxento de ferro, 1986), cuspe continuamente (O aventureiro da media noite, 1982), renega do seu pasado e non supera a morte da súa muller ( Sen perdón, 1992), e mantén unha relación paterno-filial cun personaxe máis novo ( Million dollar baby, 2004). Isto é, estamos ante a representación dun personaxe-tipo elevado aos altares do heroísmo americano. Porén, a medida que avanza o filme, sobre todo tras comunicárselle unha grave enfermidade terminal, o protagonista vaise decatando da inutilidade do seu comportamento e da súa escala de valores. Todo o seu mundo esbora cando unha banda de indesexables viola a súa veciña para vingarse del. Entón, esmorece o mito e imponse a realidade. É daquela cando entrega a súa vida, escenificando un acto de expiación que ademais permite ás novas xeracións fuxir da violencia. Gran Torino supón o exemplo máis nítido da "desconstrución" dunha mitoloxía erixida no seo do cinema americano, co importante engadido de que o autor deste acto foi parte esencial na conformación desa mitoloxía. Unha "deconstrución" que acaba en morte; mellor dito, en suicidio, traspasando deste xeito unha liña que non foi quen de cruzar en Sen perdón, aínda que xa neste filme puidésemos ver algún indicio da relectura do cinema que fai Clint Eastwood.
É moi importante comprobar de que xeito o cineasta nado en San Francisco pretende amosar o que hai detrás dunha representación artificiosa e, incluso, falsa. No filme Bandeiras dos nosos pais ( Flags of Our Fathers, 2006) Eastowwod narra a historia da fotografía dos seis soldados que alzaron a enseña norteamericana no cume do monte Suribachi, da illa de Iwo Jima. A instantánea que inmortalizou o momento, obra de Joe Rosenthal, gañou o premio Pulitzer e converteuse no símbolo da vitoria estadounidense sobre Xapón na Segunda Guerra Mundial. A longametraxe relata a estratexia propagandística do goberno dos Estados Unidos para espertar o ánimo nacionalista da cidadanía a través dunha xira por todo o país dos protagonistas da fotografía, utilizados como exemplo de valor e triunfo dos forzas armadas. Porén, baixo o esplendor que irradia a imaxe agóchanse as realidades dos protagonistas que moi pouco teñen que ver coa estampa heroica que se procura transmitir. O cineasta amosa as miserias que entre bastidores sofren os protagonistas en forma de remordementos, inadaptacións, desequilibrios psicolóxicos, etc. Igual que a fotografía de Iwo Jima supón un artificio propagandístico que agocha unha realidade ben distinta, a configuración semántica de certo cine americano configurou unha mitoloxía igualmente artificiosa que, nos seus filmes máis persoais -máis recentemente O francotirador (2014) é un claro exemplo-Clint Eastwood pretende deconstruír.
