Oxalá estiveses aquí

Contra o risco da nostalxia, sempre podemos empregar como arma aquela frase que di que "calquera tempo foi anterior". Pero hai fenómenos -a música, por exemplo- que malia eles, transcenden o paso dos anos e alén da súa reprodución pública ou privada, pasan a ser obxecto museizable.

E tal circunstancia foi considerada como negocio por empresas dedicadas á promoción cultural. Sucedeu hai dous anos coa exposición David Bowie Is', organizada pola empresa Sold Out e exhibida en primeiro lugar no Victoria&Albert Museum de Londres e que continuou durante cinco anos a outras once cidades do mundo, entre elas París, Berlín, Barcelona ou Nova York. Unha proposta semellante é a que agora ofrece Sold Out con T he Pink Floyd Exhibition: Their mortal remains ("Pink Floyd: os seus restos mortais"): despois de ser exhibida no V&A de Londres en 2017 e de pasar por Roma e Dortmund, chega a Madrid onde estará deica o 15 de setembro.

Esta mostra, pensada máis como espectáculo total que como simple exhibición de obxectos, foi presentada por Nick Mason, o batería do grupo. Dalgún xeito, a exposición pecha definitivamente calquera posibilidade de xuntar de novo a banda (como sucedeu en 2005 con fins benéficos), unha vez desaparecido Rick Wright e con David Gilmour e Roger Waters con non moi boas relacións entre eles. Na súa presentación, Mason argumentaba -e non lle falta razón- que ante a caída nas vendas de discos, unha maneira de facer chegar ás novas xeracións o legado de Pink Floyd é o soporte audiovisual, xa que logo dos concertos da banda. Raramente poderíase entender a música popular do derradeiro cuarto do século XX sen a súa aportación.

Grupos como Pink Floyd, King Crimson (que coñecimos en Granollers en 1973), Yes, Genesis ou Emerson, Lake & Palmer fixeron que o rock superase a simple execución de cancións pautadas con cronómetro para que como máximo catro delas entrasen nun disco sinxelo (dúas por lado) ou doce (seis por cara) nun LP de vinilo. Seguiron os perpiaños do rock progresivo que establecía pezas longas. As bandas de rock sinfónico concibían cadanseus discos como obras unitarias e a orde das pezas que os formaban non podía ser alterada. Tampouco, moitas veces, nos concertos malia obrigar iso a unha importante instrumentación.

Eran bandas que desde o rock-prog engadían a experiencia da psicodelia en canto aportación de novas sonoridades da instrumentación electrónica e un modelo de produción que, dalgún xeito, achegaba os resultados ao canon da música clásica. Despois, cada quen xa poñería maior ou menor compromiso nas letras e nas intencións de cadansúa obra.

Indo ao caso de Pink Floyd, a exposición está estruturada de maneira cronolóxica, seguindo os elos que foron os seus discos. Desde 1967, cando apareceron como grupo experimental e alternativo ao rock máis ou menos canónico e comercial, co seu álbum The Piper at the Gates of Dawn, ao que seguiron A Saucerful of Secrets (1968) e Ummagumma e More (1969), e acadando con Atom Heart Mother (1970) a popularidade.

Unha base para que despois de Meddle (1971) e Obscured by Clouds (1972), o éxito de The Dark Side of the Moon (1973) fose realmente de apoteose (máis de seis millóns e medio de discos só no Reino Unido e Francia) e cuxa carátula (o prisma que reflicte un raio de luz) pasou a ser o carné de identidade do grupo. Seguiron Wish You Were Here (1975), Animals (1977), The Wall (1979), toda unha declaración de intencións canto a compromiso social. Os álbums posteriores (T he Final Cut, 1983; A Momentary Lapse of Reason, 1987; e The Division Bell, 1994) tiveron unha acollida aceptable. Pero coa derradeira produción en estudo, The Endless River (2014), o grupo volveu á súa máis alta couta de éxito (2.500.000 de discos vendidos).

Uns discos que estaban e están (envelleceron ben) nos antípodas da música festeira: non son bailables nin teñen ritmo e escoitalos -nin que sexa a maneira de música de fondo- require unha certa atención. Pero son bos compañeiros, sobre todo daqueles que eramos máis novos cando apareceron.

Suscríbete para seguir leyendo