Do porteiro García ao poeta Teijeiro

Aos 27 anos de idade, cando adestraba ao clube de balonmán SAR de Redondela despois de ter xogado na División de Honra en tres equipos, Antonio G. Teijeiro (Vigo, 1952) tomou unha decisión: abandonar unha traxectoria deportiva máis que brillante para dedicarse á docencia e, nomeadamente, a escribir poesía

portada estela García Teijeiro de portero a poeta

portada estela García Teijeiro de portero a poeta

Salvador Rodríguez

Salvador Rodríguez

Aquela foi unha decisión fondamente meditada na que, vista coa distancia do tempo, acertou de pleno “e sen arrepentirme para nada da miña etapa deportiva, que conste, máis ben todo o contrario”, apunta Teijeiro. E xa non só porque a súa traxetoria literaria esté chea de distincións e premios (entre eles, o Nacional de Literatura Infantil e Xuvenil de 2017), nin porque leve publicados xa 79 libros -o último “O xardín do poeta”(Xerais) dedicado a García Lorca-, nin porque sexa considerado un dos mellores poetas galegos contemporáneos, nin sequera pola satisfacción profesional que sempre lle produciu impartir clases aos rapaces… Antonio, por aquel entón, reflexionou deste xeito: “A verdade -conta- é que eu xa era digamos que un bicho raro, distinto, dentro do que se estilaba naqueles tempos no mundo do deporte. Tanto nos adestramentos coma nos partidos levaba libros na bolsa para ler nas viaxes e de noite na cama, compartindo habitación cos compañeiros, aos que tiña que pedirlles permiso para manter a lámpada con lus... Cando era adestrador, adoitaba recomendar aos meus xogadores, algúns maiores ca min, que lesen, que acudisen a exposicións, a conferencias, a concertos, incluso a espectáculos de ópera, como facía eu, porque consideraba que iso viríalles moi ben para desenvolverse na vida, sobre todo cando xa non puidesen ser deportistas profesionais. Pero, chegou un momento en que tiven que elixir entre que tipo de vida quería para min, e elixín vivir no mundo da cultura, tanto no que atinxe á miña vocación de profesor como a aquela paixón que corría polas miñas veas e á que xa non me podía resistir: escribir poesía”.

Teijeiro, na súa casa, cunha foto de balonmán.  | // ALBA VILLAR

Teijeiro, na súa casa, cunha foto de balonmán. / ALBA VILLAR / SALVADOR RODRÍGUEZ

"Para que fichara polo celta xuvenil, tivo que vir pepe villar, daquela técnico do fútbol base, á miña casa a convencer ao meu pai para que me deixara. e conseguíuno”

Uns anos antes, tamén tomara outra decisión. “Dende neno e ata que fun xa mociño, compaxinei cos estudos os dous deportes que practicaba, o balonmán e o fútbol. En ámbolos dous xogaba de porteiro. E seica non o facía mal. De feito, e no que respecta ao fútbol, un día veu a casa Pepe Villar, o daquela encargado da sección de fútbol base do Real Clube Celta, a falar co meu pai para que me deixase fichar polo Celta xuvenil. Malia que o meu pai estaba obsesionado polos meus estudos, confiou en min, e en Villar, e permitíume que fichara. Empecei a entrenar en Balaídos, mais decateime de que estar no Celta, ainda que fora de xuvenil, conlevaba unha dedicación, unha presión e unha esixencia que eu non me podía permitir, mais que nada por falta de tempo. Fora elixido para formar parte da selección galega xuvenil e viaxei co equipo para participar nun Torneo Ibérico que se xogou en Porto e en Lisboa, e lembro aqueles días como moi fermosos, pero ao mesmo tempo foi cando dinme conta de que aquelo non era para mín. Así que, rematado o torneo, decidín deixar o fútbol e quedeime só co balonmán”. “Nesa decisión -continúa- confeso que, ademáis do dito, pesou moito o ambiente. Quero decir que a mín gustábame máis o ambiente do balonmán, no que tiña compañeiros que eran amigos meus de toda a vida e... vaia! Ainda porriba facíame más doada a compatibilización cos estudos”.

Co Celta xuvenil (segundo pola dereita, de pé)

Co Celta xuvenil (segundo pola dereita, de pé)

DO FÚTBOL AO BALONMÁN

Se lle pedimos que faga un esforzo de memoria, Teijeiro lembra que “ata onde eu recordo, empecei, como cáseque todos os rapaces da miña época, polo fútbol, xogando nas rúas, na praia, nos recreos do colexio… onde e cando se podía, só facía faltar ter unha pelota. Pero axiña o balonmán tirou moito de min. Aos 10 anos xa o xogaba no Colexio do Pilar, o dos maristas. E abofé que me sentía moi ben, porque eu teño que confesar que non era un neno feliz. Aos 9 anos quedei sen nai, e iso representou para mín un baleiro moi grande, moi difícil de encher. Por unha banda, sentía a dór, ainda hoxe recordo perfectamente a noite en que morreu miña nai...e, por outra, notaba unha unha especie de conmiseración da xente, que me trataba como o pobriño rapaz, que quedou orfo! E iso non me gustaba nada. Ademais era un rapaz moi tímido, custábame relacionarme, ter amigos, e na práctica do balonmán atopeinos, amigos de verdade, deses que duran para toda a vida. O balonmán permitéume sentir iso que chaman “sentido de pertenza”. Por fin formaba parte dun grupo no que todos tiñamos un obxectivo común, loitabamos polo mesmo. Por iso o deporte foi moi importante. No só aprendín o valor que ten o esforzo na vida, senón tamén a compartir con outras persoas sentimentos comúns: o da felicidade por obter unha vitoria, o da tristeza e o do consolo por perder un partido, o da solidariedade nos malos momentos… e, sobre todo, proporcionoume razóns para sobrelevar a vida cando as cousas non pintan ben”.

"Rematada a etapa xuvenil, deixei o futbol pero quedeime co balonman porque alí tiña aos meus amigos e porque me gustaba máis o ambiente”

Mais abofé que non lle foi nada mal. Quizais este dato sexa difícil de atopar se non se acude ás hemerotecas, pero o caso é que hai un Premio Nacional de Literatura que chegou a ser o xogador máis novo en debutar na División de Honra española de balonmán. Un escritor chamado Antonio G. Teijeiro, que daquela respondía ao nome de guerra do porteiro García: “Tiña estatura e físico para ser porteiro - conta- pero tamén hai razóns que son misteriosas. O porteiro é o xogador no que máis se fixa a xente, ao porteiro non se lle perdoa un fallo, é o “último home” e, sen embargo, tímido como eu era, tiven moi claro dende o principio que o que quería era ser porteiro. Os meus ídolos eran, no balonman, Perramón e, no fútbol, Iríbar, do Athletic de Bilbao e a selección española. A mín de Iríbar gustábame todo, até a súa maneira de mirar. Era un porteiro sobrio, nada palomitero, cualidade que eu sempre quixen imitar.

No Academia Octavio (é o primeiro pola esquerda, agachado)

No Academia Octavio (é o primeiro pola esquerda, agachado)

“De calquera maneira -aclara Antonio García Teixeiro- debo decir que eu nunca me plantexei ser unha estrela do deporte, nin no fútbol nin no balonmán. Por exemplo, cando adestraba no Celta xuvenil, ás veces coincidiamos no campo cos maiores da primeira plantilla pero, malia que os admiraba, xa non estaba no meu imaxinario verme como xogador profesional. E de balonmán, tampouco. De feito, ainda que adestrei á SAR e, deica os últimos anos 80, ao Mercantil, non quixen sacar o título oficial de adestrador (outros poñían o carné por min). Porque tamén sabía que os banquiños non ían ser o meu futuro. E iso que ata din cursos de adestrador. Fran Teixeira, por exemplo, foi alumno meu. E podo fachendear de que tres xogadores meus chegaron á División de Honra. Iso si, os únicos cartos que cobrei na miña vida foron os da fichaxe polo Teucro, nin sequera co Helios de Zaragoza. Pero xa non vin unha peseta máis. Con aquel diñeiro, merquei un reloxo e un tocadiscos. Recordo chegar a casa e escoitar os vinilos, coa carátula na man, seguindo as letras e cantándoas polo baixiño. Cito o do tocadiscos porque outra das paixóns da miña vida é a música, sen dúbida a miña amiga máis fiel, dende neno. Naqueles momentos de soedade, nos que chegaba á casa e estaba baleira (faltaba a man dunha nai) eu enchía eses baleiros escoitando música na radio. En canto xa puiden, merquei, ou deixábanme prestados, discos dos Brincos, os Bravos, os Lone Star… os conxuntos españois de moda naquela altura. Despois descubrín aos Beatles e, algo fundamental, a Bob Dylan e a súa mensaxe”.

-E a poesía de Dylan, supoño.

-Si, claro. É que o da poesía….uf, verás! Eu descubrín a poesía noutros parámetros. En primeiro lugar como unha necesidade vital para mín, unha necesidade que xa non podía satisfacer co deporte. Era unha necesidade de rachar as cadeas que me estaban machacando. Xa contei que a miña infancia non foi feliz, soportaba unha serie de cargas que… Falo do réxime franquista, do nacional catolicismo, dun pai moi riguroso, en fin…E tiña que desembarazarme de aquelo porque decatábame de que non me levaba a ningures. Eu teño que confesarte que comecei a escribir sen ler. Aqueles meus primeiros escritor eran berros, non literatura. E a poesía, a poesía…pois eu creo que a descubrín, de verdade, escoitando os discos e as casetes de Paco Ibáñez, as cancións que el compoñía e cantaba con letras de Rafael Alberti, de Gabriel Celaya, de Miguel Hernández, de León Felipe, de Antonio Machado. E caín na conta de que esa era a poesía que eu precisaba, e de que en España había algo máis, que España era moito máis que aquel cheiro a podre, a ditadura. Paco, nese senso, foi o espello no que eu me mirei…e ainda me miro”.

Recorte dunha entrevista que deu na súa etapa como porteiro

Recorte dunha entrevista que deu na súa etapa como porteiro

Mentres conversamos, soa o teléfono. Pois, e isto é un feito real, resulta que quen chama e Julia, a compañeira de Paco Ibáñez… e preguntámoslle ao poeta: “Si -infórmanos Teijeiro- É que Paco prepara a saída dun libro/cd no que vai a incluír un poema meu. É o sexto poema meu ao que lle vai poñer música. Para mín é toda unha honra e emocióname. Paco Ibáñez proporcionoume alguns dos momentos máis emocionantes da miña vida, descubríume que se podían decir moitas cousas coas palabras poéticas…. Iso, en canto á poesía en español, porque en galego, Rosalía de Castro xa estaba aí, comigo, e Manoel María tamén. En dende entón xa non parei. Sempre levo un libro de poesía no bolso e todas as noites, antes de dormir, leo en alto dous ou tres poemas de Rosalía”.

E agora, que, señor poeta? Segue facendo deporte?

-Pouco, pouquiño, pero ainda me dou os meus baños de inverno na praia de Samil e xogo ao tenis coa miña muller.

Suscríbete para seguir leyendo

Tracking Pixel Contents