Descubrir que a maioría dos nosos comportamentos, na aparencia "culturais", son cousa de macacos deixa sen argumentos ao máis pintado, pero no caso dos denominados machos alfa o impacto resulta especialmente demoledor. O home atrapado nesta categoría representa o que "todos os outros varóns aspiran a ser e todas as mulleres a posuír", segundo figura na entrada da wikiHow "Como converterse nun macho alfa: 13 pasos (con fotos)." Condición que a primeira vista podería parecer apetecíbel, sempre e cando se teña a precaución de comprobar que ao redor haxa suficientes lianas para escapar, no suposto de que a cota de femias non resultase asumíbel.
A historia do soldado confederado, John McBurney (Colin Farrell) e das súas (super)vivencias nun colexio de señoritas do Sur despois de que unha das súas "nínfulas" -como diría Humbert Humbert- o atopase a punto de morrer tendido no bosque, sintetiza un dos temas recorrentes na filmografía da directora estadounidente Sofia Coppola (1971, Nova York): a incapacidade de calquera ser humano, sexa este alfa ou beta, de dominar "o grupo" a longo prazo.
A bravura da proposta presentada en Cannes por Sofia Coppola, A sedución (2017) -desafortunado título co se dará a coñecer nas nosas salas- reside no só no feito de colidir frontalmente coa anterior versión de Don Siegel, O sedutor (1971), senón tamén porque se presenta a si mesma como a lectura feminina do libro de Thomas P. Cullinan, A Painted Devil (1966), no que se basean as dúas producións. Os corpos son formas que actúan sobre o espazo-tempo da narración desde perspectivas diferentes, segundo sexan estes de homes ou de mulleres. Non se pode ser tan inxenuo para crer que a elección dunha icona da masculinidade como Clint Eastwood para o papel protagonista de O sedutor non implique un determinado posicionamento por parte do seu director, nin que Sofía peque de cándida ao decantarse por actrices da envergadura de Nicole Kidman, Kirsten Dunst ou Elle Fanning para facer esta incursión no territorio dos homes alfa.
O carácter excepcional deste filme reside en que a verdade do relato non se atopa na palabra, nos diálogos, senón na lóxica visual dos encadramentos (matemáticos e dinámicos, como diría Gilles Deleuze) e no lento movemento da cámara. Digamos que se sitúa a medio camiño entre os cativadores discursos de Mr McBee e o delicado descorrer dunhas saias sobre a madeira, na irritante parsimonia dos amañeceres de Virginia, nas inocentes mans que se entrelazan e no sangue que inopinadamente o salpica todo. Imaxes facilmente recoñecíbeis cuxos códigos nos veñen dados desde tempos inmemoriais, mais coas que a directora rastrexa novas posibilidades afastadas do predicíbel candor destas sete doncelas -como os sete ananos de Branca de neve- á espera de ser seducidas. A descuberta do soldado precipitará o ritual destas virxes, que pasarán de desfrutar do coñecemento carnal a algo máis abstracto e ameazador, relacionado co mundo das mulleres.
Estudos recentes dos primatólogos advirten de que a ameaza continua dun macho chimpancé pode levar a casos de agresión colectiva por parte das femias. Polo momento e antes de que os exemplos de Big Little Lies (2017, David E. Kelley), miniserie estadounidense protagonizada por Nicole Kidman, Reese Witherspoon e Laura Dern, ou Hard Candy (2005, David Slade) deixen de ser ficción; deberíamos reflexionar sobre as razóns que levan a tanto crítico-on-line a deostar A sedución con argumentos tan insultantes como arbitrarios: "A Sofia Coppola, moito máis suave e meliflua que Don Siegel, interésalle máis filmar a paisaxe que furgar nas complexas reaccións das personaxes", (Carlos Boyero, catro días antes de que a directora se convertese na segunda muller da historia do Festival de Cannes en gañar o Premio á Mellor Dirección).
A cara que mereces
- Un epígrafe como este ben podería interpretarse como o presaxio dunha microtese sobre a ópera prima do director portugués Miguel Gomes (1972, Lisboa), A Cara que mereces (2004). Mais non vai poder ser así por dúas poderosas razóns: en primeiro lugar, por respecto á súa obra, tan necesaria como esquecida polo público mainstream e, en segundo lugar, porque o brillo rutilante da cara á que nos referimos é tal que colapsa alfombras vermellas. Falamos de Nicole Kidman (1967, Honolulu, Hawai, EEUU), unha das actrices con máis caché no panorama actual e que na última edición do Festival de Cannes acaparou a atención de todos os flashes pola súa presenza en catro filmes da Sección Oficial. Se temos en consideración o proverbio co que comeza o citado filme de Gomes: "Até aos trinta anos tens a cara que Deus te deu, depois tens a cara que mereces", podemos concluír que Nicole Kidman, de corenta e nove anos de idade, non foi quen de tirar o debido proveito dos rizos, pecas, nariz, labios, pómulos e físico que a Natureza lle concedeu polo que resolveu agraciarse cunha rinoplastia, algúns recheos, moito coláxeno, superdietas, retoques e unha morea de botox. Vamos, que a tan comentada polémica do photoshop de Claudia Cardinale no cartel de Cannes fica ridícula se a comparamos cos numerosos arranxos na cara desta magnífica actriz convertida a estas alturas nunha rehabilitación de si mesma.
