Os amigos do alleo vezaron en Terra de Montes, facendo da bisbarra pródigo escenario das súas rapinas. A can fraco todo son pulgas.

O aumento dos delitos contra a propiedade asóciase indefectibelmente á crise económica e ao declive demográfico que padece o territorio. A delincuencia, máis ou menos organizada, campa, a semellanza de toxos e silveiras, na aldea abandonada. A preocupación, o medo e a impotencia instalados en Cerdedo están máis ca xustificados.

A manifesta indefensión incitou a autoridade local a reclamar da autoridade estatal un aumento do número ou, no seu defecto, da actividade das forzas de seguranza; outrosí, o endurecemento das penas, máis duras canto máis estranxeiro sexas ou te consideren.

Ao cabo, a manida falta de recursos traduciuse en boas palabras e nunha charla informativo-preventiva, celebrada (con acarrexo incluído) no Centro Cultural da capital cerdedense (que isto da cultura é unha cousa elástica abondo). Sen ter asistido ao evento, atrévome a facerlles un resumo: Deus nos colla confesados. Deus nos afaste dunha hora mala. Diologhoberne, se está de ser, que me pille fóra da casa...

De non albiscar solución para o inexorábel, cando menos facer crer que se está facendo algo.

A delincuencia desatada -ogallá se lle poña couto axiña- sérveme de escusa para facelos partícipes dun "affaire" de xorne delituoso, acontecido hai tempo e que, nestora, nos vén coma a cabeza ao chapeu: o roubo da Ponte Piñoa. O roubo da ponte, si; feita e dereita.

A sobria arquitectura que, escarranchada por riba do río do Castro, comunica Cerdedo coas aldeas de Meilide, Barro e Arén e mais principia a ascensión por estrada cara ao Seixo noméase ponte de Piñoa, Ponte Piñoa ou Pontapiñoa (vestixio da preposición latina ad, que indica o lugar cara a onde se un dirixe).

Piñoa é fitotopónimo (lat. "Piniola"), denominando, no antigo, unha mouta de piñeiros. A volta de Piñoa, viraxe pechada e cega, é un deses lugares onde adoito se pon a proba a pericia e os reflexos dos condutores.

Antes do parcelamento, ordenado na década dos sesenta, a Piñoa chegaba a chamada costa de Fóra que, arrincando na Cruz de Lomedro, guiaba os carros do país dende o rueiro de Meilide deica Cerdedo. Segundo os estatutos da comunidade de veciños de Meilide do ano 1916, tres cancelas gardaban os predios aldeáns: a cancela da Espiñeira, a cancela de Piñoa e a cancela das Raposeiras (a única aínda existente). A parcelaria trocou a costa de Fóra pola actual costa de Meilide, recentemente renomeada avenida do Padre Sarmento.

En Piñoa, a ponte primeira, quizabes medieval, foi reconstruída "ab caementis" a finais dos anos vinte do pasado século, para facilitar a explotación do subsolo estañífero de Presqueiras. No arquivo gráfico do Museo de Pontevedra conservábase até hai pouco unha fotografía (nº de rexistro: 3.388) na que un fato de canteiros da cuadrilla do señor Ramón Cortizo se afanaba na nova disposición dos perpiaños, estrutura que xa leva arrostradas oitenta e catro invernías.

Como dixen, gardo entre os meus apuntamentos unha nota referente ao roubo da Ponte Piñoa, cometido en data recuada e que tivo por autor confeso ao mesmo Lucifer.

É cousa sabida que o demo maior (ben representado na capela de Arén) ou os demos (trasnos, tardos, bulreiros, diascres, perellos...) só teñen habilidade para instigar o mal, dándolles, pola contra, pouco xeito aos labores manuais.

Contan, así mesmo, que, aborrecido pola moita folganza, o demo colleu moza na veciña parroquia de Caroi; por ser máis preciso, no lugar da Corredoira. Ao fío, os vellos apostilarían: "O que lonxe vai casar chata leva ou vai buscar".

A cousa foi que, enfrascado na angueira amatoria, cumpríalle ao demo atravesar o río do Seixo á altura da Cavadosa. Tanto na paseata de ida coma na de volta, ben na fase do acompañamento, ben na fase do noivado de porta, ben no de cociña, cada vez que o demo, amante solícito, cortexaba na Corredoira, se vía obrigado a mollar os pés (ou os pezuños).

A semellanza das súas serventes as bruxas, o demo á auga bótalle un tiro, polo que deu en matinar na feitura dunha ponte. Porfiou, mais non topou canteiro na contorna a quen lle axustar o choio, pois son os "arghinas" da caste do demo e, entre parentes, está feo faltarse á palabra.

En prevendo as enchentes do inverno e sen pedreiro a quen lle encomendar a obra, Lucifer optou por arramplar a Pontapiñoa, peitorís nos que tanto gostaba recacharse. Nun dicir amén (el nunca o diría), o demo ripou a ponte da reconca do Castro para ila chantar a 5 km de distancia, na Cavadosa, naquel relanzo do río do Seixo.

Descoñécese, así e todo, se o dos cornos fixo o traslado perpiaño a perpiaño ou a deslocou enteira. De transportar a ponte pedra a pedra, debeu, como se aconsella, numerar as pezas, para recompor en destino e ao dereito o crebacabezas. Lin nalgures que o demo (ou os demos) non saben botar contas máis alá do algarismo doce, polo que se deduce que a construción foi trasladada polo ar dunha soa viaxe.

Aqueles que afirman os poucos números do demo aducen que o príncipe das tebras recibe os condenados na soleira do inferno en lotes de a ducia, de aí que levar o trece até ás portas da caldeira supón en moitos casos bula para escapulirse das cacharelas.

Cando escoitei os pormenores do roubo da Pontapiñoa, axiña me veu á cabeza o milagre da santa casa de Nazaret, natal de Xesús Cristo. O suposto inmóbel, por preservarse das hordas mamelucas, abandonou Palestina propulsada por anxos, indo aterrar de primeiras na localidade croata de Tarseto (ano 1291) e, finalmente, na italiana de Loreto (10 de decembro de 1294), onde volveu botar alicerces. O voo transmediterránico da vivenda outorgoulle á Virxe do Loreto o patrocinio da aviación.

Non podía ser doutro xeito. Á Virxe do Loreto, padroeira de Meilide, non lle chistou a ousadia de Lucifer. Non tiña traza que o demo a arremedase. Os veciños, pola súa banda, obrigados a arrodear por Santo Antonio, fóronlle coas queixas á Santa, pregándolle pola restitución do furtado.

A Virxe berrou co demo e cominouno a que volvese as cousas ao seu natural. Dito e feito, a ponte de Piñoa, abandonou A Cavadosa, tornando ao fondal de Meilide e, como cousa de encantamento, foi polo ar e viu polo vento.