No poema "A Virxe do Cristal", Curros Enríquez, poeta cristián pero ben contrario ao catolicismo, sucumbe, emocionado, ao encanto popular dunha tradición e, entre outras cousas, escribe: "Era unha pedriña pedra/ era unha pedra pedriña,/ como un ovo de galiña/ tallado en fino cristal?" Cito de memoria, igual que podían facelo milleiros de lectores galegos de Curros Enríquez, indignados hoxe, pola ineficiencia e despectivo secretismo que caracterizaron a actuación da Garda Civil e da xuíz instructora do caso que está cumprindo tres anos de escuridade.
No mes de marzo de 2015 uns ladróns e asasinos que permanecen impunes entraron na rectoral de Vilanova dos Infantes e torturaron ao abade da parroquia e reitor do santuario de Nosa Señora do Cristal, un vello da miña idade e mais un amigo respectadísimo por máis de cuarenta anos. Mallaron no meu amigo tánto, que lles morreu aos criminosos nas maos. Logo deixaron o corpo no palleiro en cuxa parede aínda loce un modillón do século X pertencente ao conventiño de Santa María que fundara Aldara, nai de San Rosendo. Mil anos de historia contemplaban o malfeito, se se me permite usar unha frase feita.
Logo, roubaron a Virxe minúscula e enigmática, cuxas dimensións son inferiores ás dun ovo de galiña pesia ao que tan ben dixera Curros. Roubaron unha peza de arte belísima, pero sen valor real de mercado. Valor, e incomensurábel, ten a Nosa Señora de Vilanova para todos os que vivimos onda ela desde a infancia. Para nosoutros este ovo de cristal é o emblema maior da identidade que nos une desde o século XVII no que se iniciou o seu culto. Éo para os crentes e para os escépticos que descremos da súa orixe portentosa. Querémoslle a esta Señora como lle querían os nosos pais e os pais dos nosos pais desde que ela caeu do ceo no medio dun forte golpe de escarabana.
Se calla, algún lector non recoñeza a verba "escarabana", porque se encontra entre os milleiros delas só usados localmente e non usitados na literatura. Significa o mesmo que "sarabia", e hai quen lle atribúe unha proxenie prelatina e prehistórica. Tamén se lle di "pedra", de aí o xogo maxistral de Curros. A xuíz de Celanova seica zarrapechou o caso. Nin o pobo nin a os próximos ao crego recibiron as explicacións que merecen. Toda Galicia debería estar indignada polo roubo da "pedriña pedra" e mais polo asasinato de Adolfo Enríquez, o leal gardián dela.