"Desde la puerta de La Crónica Santiago mira la avenida Tacna, sin amor: automóviles, edificios desiguales y descoloridos, esqueletos de avisos luminosos flotando en la neblina, el mediodía gris. ¿En qué momento se había jodido el Perú?" Velaí a pregunta de Santiago Zavala, Zavalita, coa que, como han de coñecer ben moitos de Vdes. -sempre moi amables lectores destas crónicas semanais- dá inicio Conversación en la Catedral, a excelente novela que Mario Vargas Llosa -"cando Vargas Llosa era alguén", que retrucaría algún malvadote, parafraseando a Castelao- deu á luz pública aló por 1969. "Quan el seny se´n va anar en orris?": eis agora esoutra interrogación coa que, acaso, algún escritor catalán -hai moitos e ben que bos, certamente- dea inicio o relato de como foi que o seu país veu chegar onde chegou na hora presente: todo un impensable oxímoron, un labirinto onde ben pode que aconteza -como non deixan de anotarme dous vellos amigos nacidos e residentes na capital catalá, nada sospeitosos de pánicos e/ou de dramas- que sexan uns cantos/dabondo, de entre os Junts pel Sí, os cales, decididos votantes independentistas o domingo 27, agardan, sen embargo, que o tal "si" veña ser unha afirmación con minúsculas, e non con maiúsculas: é dicir, unha vitoria pequena desde a cal poder agardar a que novos ventos sopren desde La Moncloa e, daquela, xa veremos que queremos/que podemos.Soño feliz que, paradoxos da vida, fantasían así mesmo da súa parte uns cantos/dabondo do outro lado da rúa.
Nunca foi doado de certo o encadramento de Cataluña en España. Sen acudirmos aos corredores e portas do Ministerio do Tempo, en xeiras próximas aos nosos días, nin a socialdemocracia nin o centro-dereita español quixeron/puideron/souberon dar coa fórmula decente para ofrecer un pacto de lealdade e sen sobresaltos: xa que logo, ambas as perspectivas preferiron mellor adiar, evitar, pospoñer, obviar... a cuestión catalá. No seu afán, foron contar, desde logo, cun inimigo/aliado inefable: o pujolismo que, infantas veñen/infantas van polas pistas de La Caixa, digo de Baqueira Beret, soubo vender a propios e alleos que o realmente importante na praza de Sant Jaume era aquilo de "el peix al cove". Traducido: que o relato se configuraba en botar peixes -cantos máis, mellor- na paxeta. O resultado de semellante proceder é máis que coñecido: velaí Jordi e Oriol Pujol Ferrusola e mais o "tres per cent." Din os expertos en malignidades que a maior de todas elas, por parte do demo, consiste en facernos crer que el, o propio demo, non existe de veras.
Pero escribímos máis arriba que é ben probable, con todo, que sexan uns cantos/dabondo nas fileiras de Junts pel Sí -e aínda do outro lado- a desexaren/aceptaren unha vitoria... unha vitoria pequena das hostes independentistas. Tentarei explicarme de contado.
Mais supoñamos, primeiro, a eventualidade do contrario: isto é, que teña lugar un triunfo en escanos e votos por parte da coalición na que milita D. Artur Mas. Se tal se producise, até onde serían capaces el e mais os seus de estiraren a corda? Descartada a consecución da independencia polas malas -trincheiras e parapetos nas Ramblas?-, tampouco semella moi viable que o Estado español se vaia resignar, sen máis, a aceptar unha nova legalidade deseñada unilateralmente desde Barcelona e/ou a negociar calquera cousa que signifique, ao cabo, a súa propia desfeita. Sexan, entón, os que veñan cans ou gatos; galgos ou podencos..., realmente alguén de Vdes. é quen de enxergar a bandeira estelada izada na embaixada de Cataluña en Madrid?
A nata sobe e sobe... até que se corta. Ben puidera devir ese mesmo, chegado ao cume da súa ascensión arreo, o destino último do actual presidente da Generalitat. Teimudo en ir, el mesmo, estragando calquera saída de socorro, Mas pode moi ben arrastrar na súa caída a toda a CDC. Ao cabo, enfrentados a un muro infranqueable, para nada é descartable que os decepcionados votantes se pasasen en masa, daquela, ás filas de ERC. Desde logo, un lugar moito máis cómodo no que seguir a agardar o día da vitoria final.
Dixeron algúns dos suízos -ou dunha parte importante deles- que, durante a Segunda Guerra Mundial, andaban a traballar seis días á semana para Hitler, acudindo logo, o domingo, á igrexa a rezaren pola vitoria dos Aliados. No fondo do fondo, virá ser algo semellante o Plan B de D. Artur? Quero dicir; rezará tamén el -e como xa quedou anunciado- por acadar unha vitoria pequena; tan pequena que os seus adversarios poidan cualificala mesmo como derrota? "Non temos aínda os escanos/votos suficientes desta volta, pero nun prazo curto/medio si haberemos de ser quen de obtelos, sen ningunha dúbida": velaí a mensaxe que Mas, incombustible, podería prestidixitar en semellante conxuntura. Aínda xogaba algo a que tal discurso xa está escrito.
Cataluña e España como Sísifo? É que non resta vida intelixente neste país de países?