Tal día como hoxe hai seis anos, que é como se empeza canonicamente a escribir das efemérides, andaba un barco de acó para aló, vertendo fuel. Que queren que lles diga que vostedes non saiban. Cada un que escolla as súas imaxes preferidas do imaxinario que todos temos do "Prestige". Para o que son os tempos estes, que devoran os acontecementos como un adolescente pipas, é ben curioso que aínda esteamos a recordar o tema. Non recordo celebración ningunha, máis aló do preceptivo primeiro ano, por exemplo do "Cason", nin do "Aegean Sea" (que aquí demos en chamar Mar Egeo). Quizais porque o do "Prestige" foi distinto. Xa saben, que cada un escolla etc.
De feito, despois de cada traxedia anterior houbo unha especie de "regalo de desagravio", que se vendeu como unha solución definitiva. Logo do "Cason", o dispositivo de separación do tráfico marítimo. A conta do "Mar Egeo", a Torre de Control do Tráfico Marítimo. Alleo, paréceme a tales novidades, o tráfico marítimo en si seguiu ó seu, descalabrándose cando coincidía. A novidade con respecto ás outras veces -permítanme a falta de orixinalidade- é que a demostración de incompetencia foi moito máis patente e a mobilización social incomparablemente maior (recordo unha foto do "Mar Egeo" a unha ducia de persoas, incluídos os ¿dous? concelleiros do BNG en María Pita cunha pancarta feita a man na que poñía premonitoriamente algo como "accidentes no mar: Nunca Máis"). Así que o regalo nin siquera se vendeu como unha solución definitiva, senón directamente como unha compensación, incomparablemente maior e patentemente irrealizable: o Plan Galicia. Desde aquela, cada aniversario practicamos o deporte nacional de debater moito facendo pouco: estamos mellor?, peor?, íamos mellorar pero resultou que non?, ben de todo non, pero-estamos-en-ello?
Eu quero aportar o meu gran de area á dúbida. Non sei se estamos mellor preparados, pero peor do que estabamos é imposible. Ese "estabamos" inclúe ós gobernos. Ó galego, que quedou como o burro de Buridán, morto de fame e sede por no darse decidido se comer ou beber antes. Ó de Madrid, ó que o asunto quedoulle, ademais de lonxe, grande. Pero tamén nos inclúe a nós, que ata entón soportabamos estoicamente calquera agresión ó mar ou á terra sen máis indignación que a individual ou colectiva de conversa de café. E temo que tamén a partir de entón. O único lapso de tempo no que nos negamos a ser tomados por idiotas foi aquela demostración de dignidade colectiva que aínda me emociona e que podemos resumir coa etiqueta Nunca Máis (recorda, estimada sogra, aquel apagón de protesta no que tamén participou?). Digo que o único, porque agora, sexto aniversario, debates como o da preparación ou non preparación para outra que veña, quitado algunhas achegas voluntarias e escasas, reducíronse ás habituais escaramuzas políticas, que son ó verdadeiro debate o que as batallas de almofadas ás batallas verdadeiras.
Resulta que aínda queda xente sen indemnizar -e miren que por cobrar non quedou a cousa, que para iso Don Manuel, en canto apareceu, andaba cos cartos no peto deseguido-, residuos que tratar e sobre todo, uns culpables e uns inocentes, penalmente falando. Temos un sistema xudicial no que queimas un retrato e vas dar á Audiencia Nacional, e ciscas fuel por milleiros de kilómetros de costa, empantanando a tres ou catro empresas internacionais e a un par de estados, e acaba instruíndo o sumario o xulgado de Corcubión. Resulta todo iso, e o sexto aniversario pasa con mais pena que gloria, quitado para uns cantos nostálxicos. "Ai, se houbera outro Nunca Máis!", pensan uns. "Oxalá pasara outro Prestige!", soñan outros.
